نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 441
تاثیر انتقادهای امام علی در دیگر صحابه
ابن مسعود نیز یکی از مخالفان سرسخت خلیفه سوم بود، وِی زمانی از کسانی بود که میگفت: حتّی اگر خلیفه سوم نماز دو رکعتی در منی را چهار رکعت بخواند باید از وِی اطاعت کرد، چرا که: الخلافُ شَرٌ «مخالفت شرّ است». [1] . و در نقل دیگر گفت: خلیفه سوم امام است، من با او مخالفت نمیکنم، زیرا مخالفت شرّ است. [2] . امّا بعدها به شدّت، بر ضدّ خلیفه سوم فعّالیت میکرد. [3] . و صحابه با خلیفه سوم متّفق بودند. [4] . «گرچه
بعدها اهل سنّت عقیده این صحابه را در جواز مخالفت با حاکم به عنوان سیره
سیاسی شرعی نپذیرفتند و اساساً چنین وانمود کردند که مشتی اراذل و اوباش بر
ضدّ خلیفه سوم شورش کردهاند.» آنچه مسلّم است آنکه خلیفه سوم بر این باور بود که میبایست قدرت خلافت خود را در ابداع و ابتکار (همانند خلیفه دوم) نشان دهد. او خود میگفت: «اقدامات من را خلیفه دوم نیز انجام میداد، امّا چون وِی فرد قاطعی بود کسی جرأت مخالفت نداشت.» [5] .
پی نوشت ها: (1)
تاریخ الطبری ج 4 ص 268 - و - الغدیر ج 8 ص 99 به نقل از سنن ابی داوود ج1
ص308، و الاثار قاضی ابو یوسف ص 30 - و - کتاب الامام شافعی ج 1 ص159، ج 7
ص 175 - و - سنن الکبری بیهقی ج 3 ص 144. [2] شرح نهجالبلاغه ج 3 ص 42، ابن ابی الحدید. [3] انساب الاشراف ج 4 ص 524 تا 527 - و - تاریخ المدینة المنوّره ج 2 ص 1049 تا 1054. [4]
تاریخ سیاسی اسلام تا سال 40 هجری ص 349 تا 356، بحث مخالفین خلیفه سوم
(بلاذری مینویسد: درباره انتقادی که از خلیفه سوم دفاع نکند، - و - انساب
الاشراف ج 4 ص 549 ش 1411. [5] طبقات الکبری ج 8 ص 113 - و - البیان و التّبیین ج 1 ص 377 - و - نثر الدر ج 2 ص 12، و ج 4 ص 34.
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 441