فرماندهان نظامی یا فرماندهان کل، در طول جنگ‌های گذشته، در میدان جنگ و در آستانه نبرد، حال و هوای نظامی داشته و به حمله و گریز و نبرد و پیروزی فکر می‌کردند،
و نمی‌توانستند جلسات عقیدتی و علمی در میدان جنگ داشته باشند و به اینگونه از مسائل مسائل فرهنگی در آن لحظات حسّاس مرگ و زندگی نمی‌پرداختند.
در صورتی که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در صلح و جنگ،
در میدان نبرد یا مسجد کوفه،
همه جا به سئوالات عقیدتی مردم و سربازان جواب می‌داد،
در میدان جنگ چونان استاد فارغ البالِ سَرِ کلاس که به سئوالات علمی شاگردان جواب می‌گوید، برخورد می‌کرد.
سربازی در میدان جنگ از طرفداری حقّ پرسید!
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام با تواضع و فروتنی جواب داد،
دیگری از نماز پرسید.
و پاسخ شنید.
در جنگ جَمَل سربازی به امام علی علیه السلام نزدیک شد و گفت:
آیا شما می‌گوئید خدا یکی است؟
فرماندهان امام رو به سربازان کردند، و گفتند:
مگر نمی‌بینی که در میدان جنگ قرار داریم؟
این چه حرفی است که می‌زنی؟
امّا حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
او را به حال خود بگذارید.
دَعَوْهُ فَاِنَّ الَّذی یریدُهُ الْاَعْرابی هُوَ الَّذی نُریدُهُ مِنَ الْقَوْمِ
«او را رها کنید، آنچه را او می‌پرسد همان چیزی است که ما از مردم می‌خواهیم.»
یعنی باید توحید الهی مورد بحث قرار گیرد و مردم موحّد باشند تا فتنه انگیزی نکنند.
آنگاه سرباز را طلبید و فرمود:
سئوال خو را تکرار کن.
و پاسخ‌های دقیق عقیدتی را مطرح و سرباز را قانع کرد. [1] .
چون امام علی علیه السلام در راه خدا و اعتلای کلمه توحید می‌جنگد، اگر سربازی نسبت به خدا دچار اوهام باشد، جنگ او، جهاد در راه خدا نیست.