نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 283
پرخوری
پُرخوری و بیماری ها پُرخوری و خوابهای وحشتناک پُرخوری و سُستی تن پُرخوری آفت زیرکی پُرخوری آفتِ عبادت 1- در کتاب غرر از امام علی علیه السلام نقل شده که فرمود: إیَّاکَ وَ الْبِطْنَةِ، فَمَنْ لَزِمَهَا کَثُرَتْ أسْقَامُهُ، وَ فَسَدَتْ أحْلامُهُ. «از پُرخوری بپرهیزید که بیماریها را زیاد میکند و عامل خوابهای وحشتناک است.» 2- در جای دیگری فرمود: إیَّاکُمْ وَ الْبِطْنَةِ، فَإنَّهَا مِقْسَاةٌ لِلْقَلْبِ مِکْسَلَةٌ عَنِ الصَّلاةِ مَفْسَدَةٌ لِلْجَسَدِ. «از پُرخوری بپرهیزید که قلب را دگرگون کرده، عامل سُستی در نماز است و تن آدمی را فاسد میکند.» 3- و فرمود: اَلْبِطْنَةُ تَمْنَعُ الْفِطْنَةِ. «پُرخوری مانع زیرکی است.» 4- و نیز فرمود: الشَّبَعُ یُفْسِدُ الْوَرَعَ. «پُرخوری روح پرهیزکاری را از بین میبرد.» 5- و نیز فرمود: إذا مُلِیءَ الْبَطْنُ مِنَ الْمُبَاحِ عَمِیَ الْقَلْبُ عَنِ الصَّلاحِ. «وقتی شکم از غذاهای مباح پُر شد، قلب از تشخیص مصلحت کور خواهد شد.» 6- و نیز فرمود: بِئْسَ قَرینُ الْوَرَعِ اَلشَّبَعِ. «شکم پُر دوست بَدی برای پرهیزکاری است.» 7- و نیز فرمود: إدْمَانُ الشَّبَعِ یُورِثُ أنْوَاعَ الْوَجَعِ. «تداوم پُرخوری عامل انواع گرسنگی هاست.» 8- و نیز فرمود: لاتَجْتَمِعِ الشَّبَعُ وَ الْقِیَامُ بِالْمُفْتَرَضِ. «شکم پُر و انجام واجبات در یک جا جمع نمیشوند.» 9- و نیز فرمود: نِعْمَ عَوْنُ الْمَعَاصی اَلشَّبَعُ. «پُرخوری بهترین عاملِ گناهان است.» 10- و نیز فرمود: إیَّاکَ وَ إدْمَانُ الشَّبَعِ، فَإنَّهُ یَهیجُ الْأسْقَامَ، وَ یُثیرُ الْعِلَلَ. [1] . «از پُرخوری بپرهیز که بیماریها را پدید میآورد و علل و عوامل امراض را تقویت میکند.» 11- اصبغ بن نباته میگوید: امیرالمؤمنین علیه السلام به فرزندش امام حسن علیه السلام فرمود: ألا أُعَلِّمُکَ أَرْبَعَ خِصَالٍ، تَسْتَغْنی عَنِ الطِّبِّ؟ قَالَ: بَلی، قَالَ:
لاَتَجْلِسْ عَلَی الطَّعَامِ إلاَّ وَ أنْتَ جَائِعٌ، وَلاَتَقُمْ عَنِ
الطَّعَامِ إلاَّ وَ أنْتَ تَشْتَهیهِ، وُجُودَ الْمَضْغَ، وَإذا نُمْتَ
فَاَعْرِضْ نَفْسَکَ عَلَی الْخَلاءِ، فَإذا اسْتَعْمَلْتَ هَذا
اِسْتَغْنَیْتَ عَنِ الطِّبِّ. [2] . «آیا چهار خصلت نیکو به تو بیاموزم
که از مراجعه به طبیب بینیاز شوی؟، پاسخ داد: آری، امام فرمود: تا گرسنه
نشدی بر سر سفره غذا ننشین و تا هنوز سیر نشدی دست از غذا بکش و جویدن غذا
را با دندان نیکو انجام دِه، و پس از خواب به دستشوئی رفته خود را پاک نما،
پس هرگاه چنین کنی از طبّ بینیاز خواهی بود.»
پی نوشت ها: (1) هدایة العلم فی تنظیم غرر الحکم ص294-293 تحت عنوان «الشبع والبطنة». (2) الخصال ص67:228. ووسائل الشیعة ج24 ص245 ح8.
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 283