الف- امام علی علیه السلام فرمود:
اَنَا الَّذی عِنْدی اَلْفُ کِتابٍ مِنْ کُتُبِ الْأنبِیاء، اَنَا الْمُتَکَلِّمُ بِکُلِّ لُغَةٍ فِی الدُّنْیا.
«من آن کسی هستم که هزار کتاب از کتاب‌های پیامبران در پیش من است، و با هر لغتی که در دنیا است با آن سخن می‌گویم». [1] .
ب- اصبغ بن نباته می‌گوید: [2] .
امام علی علیه السلام روزی در ایّام خلافت خود به سوی مسجد رفت، در حالی که ردای پیغمبر را پوشیده و عمّامه آن جناب را بر سر گذارده بود، بر روی منبر قرار گرفت و حمد و ثنای الهی را بجا آورد و مردم را پند داد، سپس با کمال وقار و آرامش به منبر تکیه داده و انگشتان را از هم باز نموده بر بالای شکم خود قرار داد و فرمود:
سَلُونی قَبْلَ اَنْ تَفْقِدوُنی، سَلُونی فَاِنَّ عِنْدی عِلْمُ الْأوَّلینَ وَ الْاخِرینَ اَما وَ اللَّهِ لَوْ ثُنِیِّ لِیَ الْوَسادَةُ لَحَکَمْتُ بَیْنَ اَهْلِ الْتَوْرایَةِ بِتَوْراتِهِمْ وَ بَیْنَ اَهْلِ الْاِنجیلِ بِاِنْجیلِهِمْ
وَ بَیْنَ اَهْلِ الزَّبُورِ بِزَبُورِهِمْ
وَ بَیْنَ اَهْلِ الْفُرقانِ (الْقُرآنُ) بِفرْقانِهِمْ
حَتّی یَنْهی کُلُّ کَتابٍ مِنْ هذِهِ الْکُتُبُ
وَ یَقُولُ [3] یا رَبِّ اِنَّ عَلِیّاً قَضی بِقَضائِکَ وَ اللَّهِ اِنّی لَأعْلَمُ بِالْقُرْآنِ وَ تَأویلِهِ مَنْ کُلِّ مُدَّعِ عِلْمِهِ
وَ لَوْلا آیَةٌ فی کِتابِ اللَّهِ تَعالی لَاخْبَرْتُکُمْ بِما یَکُونُ اِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ.
ثُمَّ قالَ: سَلُونی قَبْلَ اَنْ تَفْقِدُونی فَوَالَّذی خَلَقَ الْحَبِّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَوْ سَاَلُْتمُونی عَنْ آیَةٍ لَأخْبَرْتُکُمْ بِوَقْتِ نُزُولِها وَ فیمَ نَزَلَتْ
وَ اَنْبَأتُکُمْ بِناسِخِها مِنْ مَنْسُوخِها وَ خاصِّها مِنْ عامِّها وَ مُحْکَمِها مِنْ مُتَشابِها وَ مَکّیها مِنْ مَدَنیها وَ اللَّهِ ما مِنْ فِئَةٍ تَضِلُّ اَوْ تَهْدی اِلاَّ اَعْرَفُ قائِدِها وَ سائِقِها وَ ناعِقِها اِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ. [4] .
«ای مردم هرچه می‌خواهید از من بپرسید پیش از آنکه مرا نیابید که دانش گذشتگان و آیندگان در نزد من است.
سوگند به خدا اگر امکان داوری برایم حاصل شود، هر آینه حکم می‌کنم میان اهل تورات با تورات آنها،
و میان اهل انجیل با انجیلشان
و میان اهل زبور با زبورشان،
و میان اهل قرآن با قرآن آنها،
و حقایق هر یک از این کتب را براستی آشکار می‌سازم،
به گونه‌ای که اگر خداوند آن کتابها را گویا کند و به نطق آورد، اظهار می‌دارند که:
خدایا علی به حکم واقعی داوری نمود.
به خدا سوگند، از تمام مردمی که ادّعای علم و دانش در مورد قرآن می‌کنند من به حقایق و تأویلات آن از همه آنها واقف‌تر و داناترم،
اگر آیه‌ای نبود باز هم من، از تمام پیش آمدهائی که تا روز قیامت می‌شوند شما را با خبر می‌ساختم.
پس از این فرمود:
بپرسید از من پیش از آنکه مرا نیابید.
سوگند به آن خدائی که دانه را می‌شکافد و مردم را به هستی می‌آورد، اگر یکایک آیات را از من بپرسید به شما خواهم گفت که:
چه وقت و برای چه کسی نازل شده و نیز از ناسخ و منسوخ، خاصّ و عامّ و محکم و متشابه، مَکّی و مَدَنی آنها خبر می‌دادم.
به خدا سوگند که فرقه‌هایی نیست که تا روز قیامت گمراه شوند، یا هدایت یابند، مگر آنکه من می‌دانم که رهبر و پیش آهنگان و سوق دهنده و ندا کننده آنها که خواهد بود.»
ج- یکی از دانشمندان مسیحی بر آن حضرت وارد شد
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
«مَرحبا بر بحیراء اصغر»
و پرسید:
آیا کتاب شمعون صفا نزد شما موجود است؟
عرض کرد: بلی
و رو به امام علی علیه السلام کرد و گفت:
یا امیرالمؤمنین چگونه دانستی؟
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
یقیناً علم همه چیز و علم تفسیر معانی در نزد ماست.
سپس بخشی از آن کتاب را خواند.
آن دانشمند چون این را مشاهده کرد به شرف اسلام مشرّف شد و در صفّین در رکاب امیرالمؤمنین علیه السلام به شهادت رسید. [5] .
د- از امام محمّد باقر علیه السلام روایت شده که فرمود:
آنگاه که آیه
«وَکُلُّ شییْ‌ءٍ اَحْصَیْناهُ فی اِمامٍ مُبینٍ» [6] .
«ما علم هر چیزی را در امامی آشکار قرار داده‌ایم.»
نازل گردید، دو نفر از اهل مجلس برخاستند، گفتند:
یا رسول اللَّه صلی الله علیه وآله وسلم آیا منظور از امام مبین تورات است؟
فرمود: نه،
گفتند: یا رسول اللَّه انجیل است؟
فرمود: نه،
در آن حال امیرالمؤمنین علیه السلام وارد شد.
پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
مقصود از امام مبین، این علی علیه السلام است که:
اَحْصی اللَّه تَبارَکَ وَ تَعالی فیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیْی‌ءٍ.
«خداوند متعال دانش هر چیز را در او جمع نمود، و نگاهداشت.» [7] .
ه- امام علی علیه السلام خود فرمود:
اَنَا الَّذی اَعْلَمُ تَأْویلَ الْقُرآنِ وَ الْکُتُبِ السّالِفَةِ اَنَا الْمَرْسُوخُ فی الْعِلْمِ.
«من به تأویل قرآن و به کتابهای دیگر پیشینیان از همه داناترم و از راسخان علم می‌باشم.» [8] .