لشگریان معاویه خود را زودتر به سرزمین پهناور صفّین رساندند، ورودخانه فرات رادراختیار گرفتند،
و لشگریان معاویه به فرماندهی «ابو الاعور» از فرات حفاظت می‌کردند که کسی آب برندارد، (یعنی موقعیت بَرتَر را به دست آوردند).
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام صعصعة بن صوحان را به طرف معاویه فرستاد و پیام داد که:
این عمل زشتی است، آب باید دراختیار هر دو لشگر باشد.
دو تن از فرماندهان معاویه به نام«ولید بن عقبه و عبداللَّه بن سعید»، نظر دادند که:
آب رابر روی لشگر علی می‌بندیم تا از تشنگی بمیرند.
امّا عمرو عاص گفت:
این کار اشتباه است، علی کسی نیست که تشنه بماند، او بود که گفت اگر چهل تن داشتم در روز نخست حقّ خود را می‌گرفتم.
امّا معاویه به فرمانده حافظان فرات «ابو الاعور» دستور داد از فرات محافظت کند.
امام علی علیه السلام خط شکن‌های سپاه را به فرماندهی امام مجتبی علیه السلام فرمان داد که:
فُرات را بگیرید، و لشگر معاویه را کنار زنید.
و فرمود:
قَدِ اسْتَطْعَمُوکُمُ الْقِتَالَ، فَأَقرُّوا عَلَی مَذَلَّةٍ، وَتَأْخِیرِ مَحَلَّةٍ؛ أَوْ رَوُّوا السُّیوفَ مِنَ الدِّمَاءِ تَرْوَوْا مِنَ الْمَاِء.
فَالْمَوْتُ فِی حَیاتِکُمْ مَقْهُورِینَ، وَالْحَیاةُ فِی مَوْتِکُمْ قَاهِرِینَ. أَلَا وَإِنَّ مُعَاوِیةَ قَادَ لُمَةً مِنَ الْغُوَاةِ، وَ عَمَّسَ عَلَیهِمُ الْخَبَرَ، حَتَّی جَعَلُوا نُحُورَهُمْ أَغْرَاضَ الْمَنِیةِ.
(شامیان با بستن آب شما را به پیکار دعوت کردند.
اکنون بر سر دو راهی قرار دارید، یا به ذّلت و خواری بر جای خود بنشینید، و یا شمشیرها را از خون آنها سیراب سازید تا از آب سیراب شوید، پس بدانید که مرگ در زندگی توأم با شکست، و زندگی جاویدان در مرگ پیروزمندانه شماست.
آگاه باشید! معاویه گروهی از گمراهان را همراه آورده و حقیقت را از آنان می‌پوشاند، تا کورکورانه گلوهاشان را آماج تیر و شمشیر کنند.) [1] .
در همان آغاز عملیات، رودخانه فُرات به تصرّف حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در آمد.
معاویه به عمروعاص گفت:
به نظر توعلی با ما چه می‌کند؟
عمرو گفت:
علی علیه السلام مثل تو نیست او هدفی غیر از آب دارد.
امام علی علیه السلام استفاده از آب را آزاد گذاشت تا هر دو لشگر بنوشند.
با این موضع‌گیری حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام بسیاری از دشمنان امام هدایت شدند و به لشگر آن حضرت مُلحق گردیدند. [2] .