نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1547
مقررات استانهای درگیر جنگ
شهرهائی که ارتش، در راه خود به سوی میدان نبرد از آنها عبور میکند، به آموزشهای ویژهای نیاز دارند. مهمترین این آموزشها از این قرارند: اولا- آگاهی از ماجرا. ثانیا-
باید به اهالی شهرها در خلال عبور ارتش همه جوانب هشیاری و احتیاط آموزش
داده شود تا مبادا برخی از افراد نیروهای مسلح اعمالی مرتکب شوند که با
رسالتی که دارند و هدفی که به خاطر آن میجنگند مغایر باشد. ثالثا- مردم شهرها به حیثیت ارتش احترام بگذارند چنانکه هیچ فرد ارتشی مورد بیحرمتی قرار نگیرد. رابعا-
لازم است که فرمانداران و استانداران اخبار ارتش را به رهبری گزارش کنند.
به ویژه اگر در امر تدارکات ارتش عیب و نقصی باشد، یا از افراد ارتشی رفتار
ناشایستی سر بزند، تا رهبری به اصلاح آن اقدام کند. امام علی (ع) در نامهای به استاندارانی که قلمروشان در مسیر حرکت ارتش قرار گرفته چنین میفرماید: من
عبدالله علی امیرالمومنین الی من مربه الجیش من جباه الخراج و عمال
البلاد: اما بعد، فانی قد سیرت جنودا هی ماره بکم ان شاء الله، و قد
اوصیتهم بما یجب لله علیهم من کف الاذی و صرف الشذی، و انا... «از بندهی خداوند علی ابن ابیطالب امیرالمومنین به خرج ستانان و فرمانداران شهرها که سپاه اسلام از قلمروشان میگذرد. اما بعد... سپاهیانی
روان کردهام که به خواست خدا از سرزمینهائی که زیر فرمان شماست خواهند
گذشت. و آنچه به فرمان الهی بر آنان واجب است مانند نیازردن مردم و
خویشتنداری از شرارت به آنان سفارش کردهام. اگر به شما و اهل ذمهی دیار
شما زیانی برسانند من از آن بیزاری میجویم، مگر آنکه سپاهیان به گرسنگی
مرگبار دچار شده و برای سیر کردن خود چارهای نداشته باشند. پس هر یک
از سپاهیان از روی هوسرانی و ستمگری از مردم چیزی ستاند، وی را کیفر دهید. و
دست بیخردان قوم خود را از آزار و گزند و تعرض به سربازان کوتاه کنید. من
در پشت سپاه هستم. اگر ستمی بر شما رفت به من گزارش کنید و اگر از کسی از
سپاهیانم گزندی به شما رسید مرا آگاه سازید که جز به پشتیبانی خدا و همت من
دفع او نمیتوانید و من به یاری پروردگار او را از کار بر کنار میسازم
انشاء الله.» [1] .