نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1540
معدن شناسی و شناخت انواع فلزات
امام علی علیه السلام به وجود معادن گوناگون در زمین و معدن فراوان در
دریاها که همه آنها نعمتهای فراگیر پروردگارند اشاره میکند و میفرماید: الأَوَّلُ
اَلَّذِی لَمْ یکُنْ لَهُ قَبْلٌ فَیکُونَ شَیءٌ قَبْلَهُ، وَالْاخِرُ
الّذی لَیسَ لَهُ بَعْدٌ فَیکُونَ شیءٌ بَعْدَهُ وَالرَّادِعُ أَنَاسِی
الْأَبْصَارِ عَنْ أَنْ تَنَالَهُ أَوْ تُدْرِکَهُ، مَا اخْتَلَفَ عَلَیهِ
دَهْرٌ فَیخْتَلِفَ مِنْهُ الْحَالُ، وَلَا کَانَ فِی مَکَانٍ فَیجُوزَ
عَلَیهِ الْإِنْتِقَالُ. وَلَوْ وَهَبَ مَا تَنَفَّسَتْ عَنْهُ
مَعَادِنُ الْجِبَالِ، وَضَحِکَتْ عَنْهُ أَصْدَافُ الْبِحَارِ، مِنْ
فِلِزِّ اللُّجَینِ وَالْعِقْیانِ، وَنُثَارَةِ الدُّرِّ وَحَصِیدِ
الْمَرْجَانِ، مَا أَثَّرَ ذلِکَ فِی جُودِهِ، وَلَا أَنْفَدَ سَعَةَ مَا
عِنْدَهُ، وَلَکَانَ عِنْدَهُ مِنْ ذَخَائِرِ الْأَنْعَامِ مَا لَا
تُنْفِدُهُ مَطَالِبُ الْأَنَامِ، لِأَنَّهُ الْجَوَادُ الَّذِی لَا
یغِیضُهُ سُؤَالُ السَّائِلِینَ، وَلَا یبْخِلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّینَ. «خدا
اوّلی است که آغاز ندارد، تا پیش از او چیزی بوده باشد، و آخری است که
پایان ندارد تا چیزی پس از او وجود داشته باشد، مردمک چشمها را از مشاهده
خود بازداشته است، زمان بر او نمیگذرد تا دچار دگرگونی گردد،و در مکانی
قرار ندارد تا پندار جابجایی نسبت به او روا باشد. اگر آن چه از درون
معادن کوهها بیرون میآید، و یا آن چه از لبان پر از خنده صدفهای دریا خارج
میشود، از نقرههای خالص، و طلاهای ناب، دُرهای غلطان، و مرجانهای
دستچپن، همه را ببخشد، در سخاوت او کمتر اثری نخواهد گذاشت، و گستردگی
نعمتهایش را پایان نخواهد داد، در پیش او آنقدر از نعمتها وجود دارد که
هر چه انسانها درخواست کنند تمامی نپذیرد، چون او بخشندهای است که
درخواست نیازمندان چشمه جود او را نمی خشکاند، و اصرار و درخواستهای پیاپی
او را به بخل ورزیدن نمیکشاند.» [1] .