سیره و روش رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم این بود که در میدان جنگ با ایثارگری، خویشاوندان و عزیزان خود را به خطّ مقدّم جنگ می‌فرستاد.
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نیز فرزندان خود را به خطّ مقدّم پیکار می‌فرستاد.
فرماندهی خط شکنها را در جنگ جمل به دست پسرش محمّد حنفیه داد و چون او نتوانست، امام حسن علیه السلام را فرماندهی داد.
در میدان صفّین امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام بارها در دل خطرها پیش می‌رفتند و خطّ مهاجمان را می‌شکستند، که این نوع ایثارگری‌ها در تقویت روحیه فرماندهان و سربازان نقش بسیار سازنده‌ای داشت.
روزی از سپاه معاویه شخصی به نام «زبرقان» به میدان آمد و هماورد طلبید،
امام علی علیه السلام امام حسین علیه السلام را به میدان فرستاد، وقتی رو در روی هم ایستادند، آن شخص امام حسین علیه السلام را شناخت و شمشیر را غلاف کرد و گفت:
از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم شنیدم که:
حُسِینُ مِنّی و أنَا مِنْ حُسَینْ
وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَین سَیدا شَبابَ أهْلِ الْجَنَّة
(حسین از من و من از حسین می‌باشم،
و حسن و حسین دو بزرگ جوانان بهشت می‌باشند.)
امام حسین علیه السلام فرمود:
آیا از جدّم نشنیده‌ای که فرمود:
الْحَسَنُ وَ الْحُسَین خَیرُ النّاسِ وَ أبوهُما خَیرٌ مِنْهُما
(حسن و حسین علیهما السلام بهترین انسان‌ها هستند، و پدرشان علی‌علیه السلام، از آن دو بهتر است.)
زبرقان، با شنیدن این حدیث تکان خورد و به اردوگاه امام پیوست. [1] .
و بارها امام حسن و امام حسین علیهما السلام دست به حملات کوبنده می‌زدند و در قلب سپاه شام فرو می‌رفتند و خیمه فرماندهی معاویه را مورد تهدید قرار می‌دادند که تنها برق شمشیرشان را می‌دیدند.
در این حال امام علی علیه السلام خطاب به فرماندهان سپاه می‌فرمود:
امْلِکُوا عَنِّی هذَا الْغُلَامَ لَا یهُدَّنِی، فَإِنَّنِی أَنْفَسُ بِهذَینِ - یعْنِی الْحَسَنَ وَالْحُسَینَ عَلَیهِمَا السَّلَامُ - عَلَی الْمَوْتِ لَئِلَّا ینْقَطِعَ بِهِمَا نَسْلُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله.
این جوان را نگهدارید، تا پشت مرا نشکند، که دریغم آید مرگ، حسن و حسین علیهما السلام را دریابد، نکند با مرگ آنها نسل رسول خدا صلی الله علیه وآله از بین برود. [2] .
(جمله این جوان را نگهدارید، در مرتبه والای سخن و از فصاحت بالایی برخوردار است.)