اگر دشمن از طریق روابط خانوادگی و پیوندهای خویشاوندی، می‌خواهد سربازی را یا مدیری را بفریبد، باید با توضیحات و تبلیغات حساب شده، راه این توطئه را نیز بَست،
که پیوندهای فامیلی و خانوادگی خللی در ایمان و عقیده انسان ایجاد نکند.
وقتی معاویه به زیاد بن أبیه نامه وسوسه آمیزی می‌نویسد تا با ادّعای دروغین ابوسفیان، او را بفریبد، [1] .
زیرا در آستانه جنگ صفین معاویه می‌خواهد به بهانه، برادری و فامیلی، زیاد را به فرار تشویق کند،
و چون زیاد هم از نظر روانی سرخورده بود که چرا پدر قانونی ندارد، وسوسه‌های معاویه سرانجام در او کارگر شد و به شام گریخت که امام علی علیه السلام در نامه‌ای جداگانه هشدارهای لازم را به او داد.
پس عامل خویشاوندی یا ادّعای دروغین خویشاوندی را باید با توضیحات لازم، و هشدارهای به مورد از مقدّمه فرار کنار زد،
یا با تقویت روح ایمان و هدفداری در جهاد با آن مقابله نمود.
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام با نوشتن نامه‌ای به زیاد، به دروغین بودن ادّعای ابوسفیان می‌پردازد که:
وَقَدْ عَرَفْتُ أَنَّ مُعَاوِیةَ کَتَبَ إِلَیکَ یسْتَزِلُّ لُبَّکَ، وَیسْتَفِلُّ غَرْبَکَ، فَاحْذَرْهُ، فَإِنَّمَا هُوَ الشَّیطَانُ:
یأْتِی الْمَرْءَ مِنْ بَینِ یدَیهِ وَمِنْ خَلْفِهِ، وَعَنْ یمِینِهِ وَعَنْ شِمَالِهِ، لِیقْتَحِمَ غَفْلَتَهُ، وَیسْتَلِبَ غِرَّتَهُ.
وَقَدْ کَانَ مِنْ أَبِی سُفْیانَ فِی زَمَنِ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ فَلْتَةٌ مِنْ حَدِیثِ النَّفْسِ، وَنَزْغَةٌ مِنْ نَزَغَاتِ الشَّیطَانِ:
لَایثْبُتُ بِهَا نَسَبٌ، وَلَا یسْتَحَقُّ بِهَا إِرْثٌ، وَالْمُتَعَلِّقُ بِهَا کَالْوَاغِلِ الْمُدَفَّعِ، وَالنَّوْطِ الْمُذَبْذَبِ.