نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1182
طعمه شیر
شیری را در گودالی دستگیر کرده بودند، مردم برای تماشای شیر ازدحام
نمودند، یک نفر در نزدیکی گودال ایستاده بود، ناگهان قدمش لغزید و دست به
دیگری زد و دومی به سومی و سومی به چهارمی و همه در گودال افتاده طعمه شیر
شدند. این ماجرا در یمن اتفاق افتاد، امیرالمومنین علیهالسلام نیز آنجا
تشریف داشت، خبر به آن حضرت رسید، پس درباره آنان چنین قضاوت نمود، که اولی
طعمه شیر بوده و به علاوه باید یک سوم دیه به دومی بپردازد، و دومی نیز دو
سوم دیه به سومی و سومی دیه کاملی به چهارمی باید بپردازد. رسول خدا صلی الله علیه و آله از این قضاوت خبردار گردیده فرمود: اباالحسن به حکم خدا داوری نموده است. [1] . مؤلّف: علت
این تفصیل این است که نفر اول خودش افتاده، به علاوه افراد دیگری را با
خود انداخته، از این جهت دیهای طلب ندارد؛ زیرا مرگش مستند به خودش بوده
است. و سبب مرگ نفر دوم ممکن است یکی از سه چیز باشد، کشیدن نفر اول و یا
افتادن نفر سوم و یا چهارم بر روی او که خودش عامل آن بوده است بنابراین،
احتمال استناد قتلش به نفر اول 330 است و امام علیهالسلام هم 330 دیهاش
را به عهده نفر اول قرار داده است، و اما نفر سوم ممکن است علت مرگش کشیدن و
افتادن نفر چهارم بر روی او باشد که خودش عامل آن بوده و یا افتادن نفر
اول و یا دوم بر روی او که عاملش نفر دوم بوده است و امام علیهالسلام نیز
دو سوم دیه او را بر عهده نفر دوم گذاشته است. و اما نفر چهارم تمام علت
مرگش مستند به نفر سوم بوده، بنابراین، تمام دیهاش بر عهده نفر سوم
میباشد چنانچه امام علیهالسلام حکم نموده است.
پی نوشت ها: (1)
ارشاد مفید، قضایاه علیه السلام فی حال حیاه النبی صلی الله علیه و آله ص
105. فروع کافی، ج 7، ص 286. حدیث 2. تهذیب کتاب الدیات، باب الاشتراک فی
الجنایات، حدیث 2.
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1182