نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1020
سوالات قیصر
از جمله پاسخهای حضرت امیر به سوالات قیصر که کتبا از عمر پرسیده و او
پاسخش را ندانسته و از آن حضرت (ع) کمک خواسته بود. این چندتاست: (چیزی
که از هر طرف، دهان است آتش است؛ و چیزی که همهاش پاست، آب است؛ و چیزی
که همهاش چشم است، آفتاب است؛ و چیزی که همهاش بال است باد است؛ تا اینکه
فرمود چیزی که تنها یک بار از جای خود کوچ نمود کوه طور است، هنگامی که
بنی اسرائیل نافرمانی پروردگار نمودند؛ و کوه طور بین بنی اسرائیل و سرزمین
مقدس واقع شده، پس خداوند قطعهای از آن جدا نموده برایش دو بال از نور
قرار داده بر بالای سر آنان قرار گرفت، که خداوند در قرآن کریم میفرماید:
(و اذ نتقنا الجبل فوقهم کانه ظلة و ظنوا انه واقع بهم). [1] . و به یاد آرند یهودان آنگاه که بر اسلافشان کوه طور! مانند قطعه ابر بر فراز آنها برانگیختیم که پنداشتند فرو خواهد افتاد بر آنها. و
اما درختی که صد سال راه سایه آن طول دارد، درخت طوبی است، و آن سدره
المنتهی است در آسمان هفتم که اعمال بنی آدم به آن منتهی می شود و از
درختان بهشتی است، و هیچ قصر و خانهای در بهشت نیست مگر این که شاخهای از
درخت طوبی در میان آن آویزان است، و مانند آن در دنیا خورشید است که اصل
آن یکی بوده و نور آن در همه جاست. و اما درختی که بدون آبیاری روییده
شده، درخت یونس است که آن از معجزات اوست و خداوند می فرماید: وانبتنا علیه
شجره من یقطین؛ [2] و رویانیدیم بر بالای یونس، درختی از کدو. و اما خوراک بهشتیان، مانند آن در دنیا جنین است در شکم مادر که از راه ناف، تغذیه نموده و چیزی از او دفع نمیشود. و
اما اجتماع غذاهای رنگارنگ در یک ظرف برای بهشتیان؛ مانند آن در دنیا مثل
تخم است که در آن دو رنگ مختلف سفید و زرد وجود داشته و با هم مخلوط
نمیشوند. و اما دختر جوانی که از میان سیب خارج میشود، مثل آن در دنیا کرم است که سالم از میان سیب بیرون میآید. [3] . به
همین مناسبت نقل میشود: تنوخی در کتاب نشوار المحاضره [4] در باب
اصابتهای منجمین؛ از پدرش نقل کرده که میگوید: روزی نزد موفق بودم که او
ابومعشر و منجم دیگری را که نامش را گفته و من فراموش کردهام به نزد خود
فراخواند و سیبی در آستین گرفت و از آنان پرسید چه چیز در آستین دارم؟ منجم
دیگر پس از نگاه در اسطرلاب و گرفتن طالع و مقداری فکر، گفت: از
میوههاست، و ابومعشر گفت: از جنس حیوان است. موفق به آن دیگری گفت: درست
گفتی و به ابومعشر گفت: خطا کردی و سیب را از آستینش بیرون انداخت. ابومعشر
در شگفت شده مجددا ساعتی در اسطرلاب نظر افکنده و آنگاه سیب را برداشته آن
را قاچ نمود ناگهان دید درون آن کرم است پس گفت: منم ابومعشر. موفق از این صحت حدس آنان تعجب نموده برای هر دو دستور جایزه داد.
پی نوشت ها: (1) سوره اعراف، آیه 170. (2) سوره صافات آیه 146. (3) تذکره سبط بن جوزی، ص 85. (4) نشواره المحاضره، ج 2، ص 171 (چاپ بیروت).
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1020