تأنيث مطابق مى‌آيد مانند:

زيد قائم (خبر با مبتداء از حيث افراد و تذكير مطابق آمده).

زيدان قائمان (خبر با مبتداء از حيث تثنيه و تذكير مطابق آمده).

زيدون قائمون (خبر با مبتداء از حيث جمع و تذكير مطابق آمده).

هند قائمة (خبر با مبتداء از حيث افراد و تأنيث مطابق آمده).

هندان قائمتان (خبر با مبتداء از حيث جمع و تأنيث مطابق آمده).

ه: خبر جامد يا مشتقى كه اسم ظاهر را رفع داده لازم نيست با مبتداء مطابق باشد خبر جامد مانند: الكلمة لفظ.

و چنانچه مشاهده مى‌كنيم « كلمه » مؤنّث بوده ولى « لفظ » مذكّر مى‌باشد.

و خبر مشتقى كه اسم ظاهر را رفع داده مانند: هند قائم ابوها.

و چنانچه مى‌بينيم « هند » مؤنّث بوده ولى « قائم » كه خبرش هست مذكّر است و چون اسم ظاهر يعنى « ابوها » را رفع داده با مبتداء مطابق نيامده.

و: اصل در مبتداء اينستكه بر خبر مقدّم آمده و خبر مؤخّر از آن بيايد و رعايت اين اصل در چهار مورد لازم است:

1- مبتداء و خبر از حيث تعريف يا تنكير با هم مساوى باشند و قرينه‌اى بر تعيين هيچيك وجود نداشته باشد مانند: زيد صديقك.

2- خبر مشتق بوده و بضميرى رفع داده باشد كه بمبتداء راجع است مانند: زيد قام.

3- آنكه خبر محصور فيه باشد مانند: ما زيد الّا قائم.

4- آنكه مبتداء از كلمات لازم الصدر باشد مانند: من قام.

ز: رعايت اين اصل در سه مورد ممتنع بوده بلكه تقديم خبر بر مبتداء لازم است و اين سه مورد عبارتند از:

1- آنكه مبتداء نكره بوده و خبر ظرف يا جار و مجرور باشد مانند: و عندنا كتاب حفيظ.

2- آنكه خبر واجب الصدر باشد مانند: اين زيد.