ولى قول حكماء عظام كه پ يش از سيّد بوده و به تركيب انضمامى قائل و
معتقدند با مقام تعليم و تعلّم مناسب مىباشد.
شرح فارسى:
توضيح
سيّد سند براى انفكاك مادّه و صورت چ نين دليل آورده:
گ اه باشد كه هر دو اجتماع كنند همچون اجسام كه در اين حال با هم
متّحد هستند چ نان چ ه گ ذشت و زمانى مادّه بماند بدون صورت و آن موقعى است كه
مادّه صورتش تغير يافته و بصورت ديگرى درمىآيد همچون هيولاى ثانى نظير
انسان كه صورت منويّت از آن زائل شده و به صورت ديگر مبدّل شده پ س اين هيولا
نسبت بصورت اوّل از آن مجرّد است.
و گ اهى بعكس مىشود يعنى صورت بدون مادّه است و آن وقتى است كه
صورت از مادّه جدا شده و در عالم مثال تحقّق يابد.
پ س اين سه حالت بين اين دو اقوى شاهد است كه از هم منفك و متعدّد
هستند.
مرحوم مصنّف مىفرمايد حكماى قبل از ايشان تركيب بين مادّه و صورت را
انضمامى مىدانستند و همين قول از نظر ما انسب است چ ه آنكه در مقام تعليم و
تعلّم تناول اين قول اسهل و امتن است.
متن: « 209، 208 »
عين مع الوجود فى الاعيان
تشخّص ساوق فى الاذهان
له الامارات امور خارجة
تعرض مع عرض كعرض الامزجة
تجزيه و تركيب
عين: خبر مقدّم براى « تشخّص » .
مع الوجود: مضاف و مضاف اليه، مضاف ظرف متعلّق به استقرّ است