وجود دائما بين دو چ يز را ربط مى‌دهد و از اين معنا هرگز منسلخ نميشود.

شرح فارسى:

توضيح‌

در بيان موادّ سه‌گانه (وجوب- امكان- امتناع)

مرحوم مصنّف در اين فصل دو بار وجود را تقسيم ميكنند در مرتبه اوّل بدو

قسم و در مرتبه دوّم بچهار قسم.

ابتداء ميفرمايد: وجود بر دو قسم است: رابط يا رابطى و نفسى‌

و سپس ميفرمايد:

وجود يا فى نفسه است يا فى نفسه نيست.

منظور از قسم اوّل وجودى است كه مفاد كان تامّه باشد و از آن در هليّات‌

بسيطه استفاده ميشود (يعنى در جائيكه سؤال تنها از ثبوت شيى‌ء است) و بآن‌وجود

محمولى گ ويند مانند:

زيد موجود.

و مراد از قسم دوّم آنستكه مفادّ كان ناقصه باشد و از آن در هليّات مركّبه‌

استفاده مى‌نمايند (يعنى در جائيكه سؤال از ثبوت شيى‌ء براى شيى‌ء ديگرى باشد)

و مشهور از آن بوجود رابطى تعبير مى‌كنند ولى حقّ اينستكه از آن بوجود رابط اسم‌

ببرند چ نا چ ه مرحوم محقّق داماد و صاحب اصفار اينطور گ فته‌اند زيرا اهل فنّ از

اعراض نيز بوجود رابطى تعبير مى‌كنند و چ ه بسا بنا بر قول مشهور وجود اعراض با

وجود رابط و بتعبير مشهور رابطى اشتباه و خلط مى‌شود لذا براى مصون ماندن از

اشتباه حقّ اينستكه آنرا رابط بناميم.

كلام محقّق لاهيجى عليه الرّحمه‌

ايشان در بعضى از نوشته‌جات خويش فرموده‌اند: