مائدة من السماء»: مفعول است براى « قال » و محلّا منصوب است، « تكون » : از افعال ناقصه و ضمير مستتر در آن اسمش مى‌باشد و « عيدا » : خبر آن است و « لنا » : جار و مجرور متعلّق است به « تكون » و جمله « تكون لنا عيدا»: صفت است براى « مائدة » « لام » : حرف جارّ و « اوّلنا » : مضاف و مضاف اليه و جار و مجرور متعلق است به « تكون » ، واو: حرف عاطف و « آخرنا » : مضاف و مضاف اليه بوده و معطوف است به « اوّلنا » .

ب: لا: حرف نهى، تكونوا: فعل مضارع مجزوم به « لاء » ضمير فاعلى اسمش مى‌باشد و « من المشركين» جار و مجرور، خبر آن است، « من » : حرف جارّ، الّذين: مجرور به « من » بدل كل از كل است نسبت به « المشركين » ، « فرّقوا » : فعل و فاعل، صله براى « الذين » ، دينهم: مضاف و مضاف اليه و مفعول است براى « فرّقوا » ، « واو » : حاليه، كانوا: فعل ناقصه با اسمش و « شيعا » : خبر است براى « كان » و جمله « كانوا شيعا»: جمله حاليّه است و محلّا منصوب است.

سؤالات و تمرينات ص 97

1- مبنى را با دو قسمش تعريف كرده و براى آنها مثال بزنيد.

2- مبنيّات را بشماريد.

3- مضمر را تعريف كرده و براى آن مثالى بزنيد.

4- انحاء و انواع تقدم مرجع ضمير غائب را ذكر كرده و براى آنها مثالهاى مفيد بياوريد.

5- ضمير متّصل و منفصل را تعريف كرده و اقسام آن دو را ذكر كنيد.

6- در جملات زير انحاء و انواع تقدّم مرجع ضمير را معيّن كنيد.

الف: و الشمس و ضحها و القمر اذا تليها ( سوره شمس آيه 2- 1)

ب: كذّبت ثمود بطغويها، اذ انبعث اشقيها، فقال لهم رسول اللّه ناقة اللّه و سقيها، فكذّبوه فعقروها فدمدم عليهم ربّهم بذنبهم‌ ( سوره شمس آيه 14- 11)

ج: ان هذا لهو القصص الحقّ‌ ( سوره آل عمران آيه 62)