2- تأكيد لفظى عبارت است از آنكه عين لفظ اوّل (متبوع) را تكرار كنند اعم از آنكه متبوع اسم بوده مانند: جائنى زيد زيد يا قدام زيد زيد و يا فعل باشد مثل: جائنى جائنى زيد و يا احيانا حرف باشد نظير: انّ انّ زيدا قائم‌

3- الفاظ تأكيد معنوى عبارتند از: نفس، عين، كلا، كلتا، كلّ، اجمع، اكتع، ابتع، ابصع.

و امّا فرق آنها با هم: دو كلمه « نفس » و « عين » براى تأكيد اسم مفرد و تثنيه و جمع آمده منتهى صيغه ايندو و ضميرى كه متّصل است به آنها در تأكيد مفرد و تثنيه و جمع مختلف مى‌شوند مانند: جائنى زيد نفسه و جائنى الزيدان انفسهما يا نفساهما و جائنى الزيدون انفسهم و همچنين است لفظ « عين » يعنى مى‌گوئيم جائنى زيد عينه و جائنى الزيدون اعينهما يا عيناهما و جائنى الزيدون اعينهم.

و براى تأكيد مؤنث مى‌گوئيم: جائنى هند نفسها و جائنى الهندان انفسهما يا نفساهما و جائنى الهندات انفسهنّ و همچنين است لفظ « عين » يعنى مى‌گوئيم: جائنى هند عينها و جائنى الهندان اعينهما يا عيناهما و جائنى الهندات اعينهنّ.

امّا كلا و كلتا: اين دو فقط براى تثنيه آورده مى‌شوند مثل: قام الرجلان كلاهما و قامت المرئتان كلتاهما و امّا پنج لفظ اخير: از اين الفاظ براى تأكيد غير تثنيه استفاده مى‌شود اعم از آنكه مفرد بوده يا جمع باشد منتهى در خصوص لفظ « كل » ضمير متّصل به آن در صورت رجوع به مفرد بايد مفرد آورده شود و اگر به جمع راجع جمع بيايد ولى در ساير الفاظ يعنى: اجمع و كلمات بعدى صيغه آنها مختلف مى‌شود مانند: اشتريت العبد كلّه و جائنى القوم كلّهم و اشتريت الجارية كلّها و جائت النساء كلهنّ و اشتريت الجارية كلّها جمعاء كتعاء بتعاء بصعاء و قامت النّساء كلهنّ جمع كتع بصع‌

4- وقتى بخواهند ضمير متّصل مرفوع يا مستتر را با نفس و عين تأكيد كنند واجب است ابتداء ضمير را با ضمير منفصل مرفوع تأكيد كرده و سپس آنرا با نفس و عين مؤكّد نمايند مانند: ضربت انت نفسك يا زيد قام هو عينه.