مذكور

4- مستثناى مفرّغ و آن اين است كه مستثنا منه آن در كلام نباشد نظير: ما جائنى الّا زيد

5- مستثناى مقدم و آن اين است كه مستثنا بر مستثنا منه مقدم آمده باشد مانند: ما جائنى الّا اخاك احد

6- مستثناى مؤخر و آن اين است كه مستثنا از مستثنا منه مؤخر آمده باشد مانند مثالهاى مذكور

7- مستثناى متّصل و آن اين است كه در مستثنا منه داخل بوده و به قيد الّا و نظائرش آنرا خارج كنيم مانند مثالهاى مذكور.

8- مستثناى منقطع و آن اين است كه مستثنا در مستثنا منه داخل نبوده تا با ادات استثناء آنرا خارج كنيم بلكه از حكم مستثنا منه خارج مى‌گردد نظير: ما جائنى القوم الّا حمارا.

5- و امّا استخراج تمييز از جملات مذكور و بيان نوع آن:

الف: كلمه « مكانا » و « جندا » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشند.

ب: كلمه « شيبا » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشد.

ج: كلمه « شهرا » تمييز رافع ابهام از مقدار (عدد) مى‌باشد.

د: كلمه « خيرا » تمييز رافع ابهام از مقدار (وزن) مى‌باشد.

ه: كلمه « علما » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشد.

و: كلمه « قوة » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشد چنانچه « اموالا » و « اولادا » نيز چنين مى‌باشند.

ز: كلمه « ذهبا » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشد.

ح: كلمه « عيونا » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشد.

ط: كلمه « نصيرا » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشد.

ى: كلمه « فرارا » و « رعبا » تمييز رافع ابهام از غير مقدار مى‌باشند.