( عروات) صلاة (صلوات) نعمى (نعميات) مستبهم (مستبهمات) فتاة (فتيات)
11- و امّا تعيين جمعهاى سالم در جملات گذشته و بيان مفرد آنها:
الف: حسرات (جمع مؤنث سالم و مفردش حسرة است) خارجين (جمع مذكّر سالم
و مفردش خارج مىباشد).
ب: خطوات (جمع مؤنث سالم و مفردش خطوة مىباشد.
ج: تائبون و عابدون و آمرون و ناهون و حافظون و مؤمنين (تمام جمع
مذكر سالم بوده و مفردشان تائب، عابد، آمر، ناهى، حافظ و مؤمن مىباشد).
د: مهلكون و معذّبون (جمع مذكر سالم بوده و مفردشان مهلك و معذّب
مىباشد).
ه: مصلّين و ساهون (جمع مذكّر سالم بوده و مفردشان مصلّى و ساهى
مىباشد).
و: لذّات و تبعات (جمع مؤنث سالم و مفردشان لذّات و تبعة مىباشد).
12- و امّا تركيب جمله مذكور و بيان اعراب كلماتش:
انّ: از حروف مشبهة بالفعل، اعظم: مضاف و الحسرات مضاف اليهش، اسم
براى « انّ » .
يوم القيامة: مضاف و مضاف اليه، ظرف و متعلق به « اعظم » حسرة: مضاف و رجل مضاف اليهش بوده، خبر براى « انّ » كسب: فعل و فاعل، صفت براى « رجل » ، مالا: مفعول براى « كسب »
فى: حرف جارّ، غير، مجرور به « فى » جار و مجرور متعلق است به « كسب » ، ظرف لغو، طاعة: مضاف اليه براى « غير » اللّه: مضاف اليه براى « طاعة » .
سؤالات و تمرينات ص (135- 134- 133)
1- جمع مكسّر را با ذكر مثال تعريف كنيد:
2- جمع قلّه چيست؟ اوزان آن را ذكر كنيد:
3- چه زمانى جمع كثره بجاى قلّه استعمال
مىشود؟ آنرا با ذكر مثال روشن كنيد