و مجرور، متعلق به استقّر، خبر براى « هما » - المشرق، مضاف اليه براى « منزلة » - و المغرب، معطوف به « المشرق » .

واو، حاليه، ماش، مبتداء- بينهما، مضاف و مضاف اليه، ظرف متعلق است به « ماش » - كلّما منصوب است بنابر ظرفيّت و عاملش جواب آن يعنى « بعد » مى‌باشد- قرب، فعل و فاعل و ضمير فاعلى به « ماش » راجع است- من واحد، جار و مجرور، متعلّق به « قرب » ظرف لغو- بعد، فعل و فاعل و من الآخر، متعلّق است به آن (بعد) و جمله « كلّما قرب من واحد الخ» خبر است براى « ماش » و جمله اسميه يعنى مبتداء و خبر محلا منصوب است چون حاليه مى‌باشد.

و محتمل است جمله اسميه عطف باشد به جمله اسميه قبل يعنى: هما بمنزلة المشرق و المغرب، بنابراين (واو) عاطفه مى‌باش.

سؤالات و تمرينات (ص 130- 129)

1- جمع را تعريف كرده و اقسامش را با مثال ذكر كنيد.

2- جمع مصحّح چيست؟ و چند قسم دارد

3- جمع مذكر سالم را تعريف كنيد.

4- جمع مذكر سالم در اسم منقوص چگونه است؟ آنرا با مثال بيان كنيد.

5- از اسم مقصور چگونه جمع مذكّر سالم بنا مى‌كنند؟

6- شرط جمع مذكر سالم در اسم و صفت چيست؟

7- كيفيتت بناء جمع مؤنّث سالم چيست و شرط آن در صفت چه مى‌باشد؟

8- چرا از كلمات ذيل نمى‌توان جمع مذكّر سالم بنا نمود؟

كتاب، غيور، هند، عطشان، قتيل، اسود، اعرج، اسد، بتول، اعمى ايسر، عمياء، يقظان، قنوع.

9- كلمات زير را جمع مذكر سالم ببنديد:

هادى، احقر، لبنانىّ، رضا، مفتي، يحيى، سلمى، اخبارىّ، سعد، طبيب، اعلم، ناصر، داعي مصطفى، غازى، فطن.