[ سريج] منسوب است به سراج و ممكن است توصيف بينى به [مسرّج] طبق اين
تقدير بخاطر كثير الماء بودن و رونق داشتنش باشد حتى گويا در آن چراغى افروختهاند
و از همين قبيل است اينعبارت:
سرّج اللّه امرك، يعنى خداوند متعال كار تو را نيكو و روشن قرار دهد.
شرح فارسى:
توضيح
غرابت
غرابت عبارتست از اينكه كلمهاى وحشى و معنايش روشن نبوده و استعمالش
مأنوس نباشد مانند كلمه [مسرّج] در كلام عبد اللّه بن رؤبه معروف به عجّاج تميمى:
و مقلة و حاجبا مزحّجا
و
فاحما و مرسنا مسرّجا
يعنى: (و آشكار ساخت آن زن حدقه چشم و ابروى باريك و موى سياه همچون
ذغال و بينى نيكو و زيبائى را).
كه شاعر از كلمه [مسرّج] سيف سريجى را اراده نموده و اين معنا ظاهر
و مأنوس نيست.
سريج اسم آهنگرى استكه شمشيرهاى نيكو را بوى منتسب ميدانند
و احتمال دارد [مسرّجا] از [سراج] اخذ شده باشد چنانچه ابن سيده اين
احتمال را داده است.
بنابر تفسير اوّل وجه شباهت بينى با شمشير باريك و صاف بودن است و
بنابر تفسير دوّم شادابى و درخشندهگى آنست.
جواب
اين بيان اشكال را برطرف نمىكند زيرا اين كلمه با معناى مزبور