responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 614

سكّاكى بطور مطلق قلب را پذيرفته و غير او مطلقا آنرا رد كرده است ولى حق بنظر ما اينستكه بايد تفصيل داد و گفت:

در صورتى كه قلب متضمّن اعتبار و لحاظ لطيفى باشد پذيرفته است همچون قول رؤبة بن عجاج:

و مهمة مغبرة ارجاؤه‌

كانّ لون ارضه سماؤه‌

يعنى بسا بيابانى كه اطرافش غبارآلود بوده بنحوى كه گويا رنگ زمين آسمانش مى‌باشد كه شاهد در اين است كه بايد گفته شود: لون سماؤه لون ارضه.

شارح گويد:

ضمير [منه‌] به خلاف مقتضاى ظاهر راجعست و سپس در تعريف قلب مى‌نويسد:

قلب آنست كه يكى از اجزاء كلام را بجاى ديگر و ديگرى را مكان آن قرار دهند مانند مثال متن كه تقديرش عرضت الحوض على الناقة است يعنى حوض را به ناقه نشان دادم تا از آن بياشامد.

و ضمير مفعولى در [قبله‌] به قلب عود مى‌كند و سپس در ذيل [قبله السكاكى‌] مطلقا مى‌افزايد:

سكاكى گفته است قلب مطلقا مقبول بوده و از اموريست كه به كلام ملاحت خاصى مى‌بخشد.

و ضمير در [غيره‌] به سكاكى راجعست و دليل ايشان آن استكه قلب مشتمل است بر عكس مطلوب و نقيض مطلوب.

سپس در ذيل [ان تضمن اعتبارا لطيفا] مى‌نويسد:

مقصود غير از ملاحتى است كه از نفس قلب در كلام حاصل ميگردد

نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 614
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست