لاجرم همين امر را مى‌توان بجاى سور قضيّه تلقّى نمود زيرا مقصود از [سور] چيزى غير از اين نيست بنابراين نمى‌توان اين قضيّه را از اقسام قضاياى مهمله دانست.

پس در اين هنگام آنچه در اينمقام گفته شده دفع و ساقط ميگردد.

بعضى گفته‌اند: از اينرو به قضيّه [لم يقم انسان‌] مهمله اطلاق شده كه سور در آن نمى‌باشد.

شرح فارسى:

توضيح‌

مصنّف در اين عباراتيكه نقل شد متعرّض اشكال سوّمى به ابن مالك ميشود كه تقريبا ميتوان آنرا مناقشه لفظى دانست و توضيح آن بطور اختصار چنين مى‌باشد.

ابن مالك در عبارتيكه از وى نقل گرديد گفته بود:

سالبه مهمله در قوّه سالبه كليّه است و مقصودش از [سالبه مهمله‌] لم يقم انسان مى‌باشد.

حاصل اعتراض مصنّف اينست كه اطلاق سالبه مهمله بر اين قضيّه برخلاف اصطلاح ارباب فنّ است زيرا قوم باين قضيّه سالبه كليّه گويند: بجهت آنكه نكره واقع در سياق نفى مفيد عموم است و نفس اين وقوع خود سور قضيّه محسوب مى‌شود.

قوله: لانّه قد بيّن فيها: ضمير در [لانّه‌] بمعناى [شأن‌] بوده و در [فيها] به قضيّه‌اى كه موضوع نكره در سياق نفى است راجع مى باشد.

قوله: و البيان لا بد له الخ: مقصود از [بيان‌] بيان اين‌