معناى ديگر بوده و بدين ترتيب لازم نيايد كه تأكيد بر تأسيس ترجيح پيدا كند چه آنكه لفظ [كلّ‌] در اين مقام فقط يكى از دو معنا را افاده مى‌كند پس وقتى يكى از آندو منتفى شد معناى ديگرى ثابت مى‌شود.

حاصل كلام‌

و حاصل كلام آنكه تقديم بدون لفظ [كلّ‌] براى سلب عموم و نفى شمول و تأخير براى عموم سلب و شمول نفى مى‌باشد، پس بعد از دخول لفظ [كلّ‌] لازمست كه معناى مزبور عكس شده تا [كلّ‌] براى تأسيسى بوده كه بر تأكيد مرجوح راجح است.

شرح فارسى:

توضيح‌

تقرير لزوم ترجيح تأكيد بر تاسيس در صورت تأخير

و اما توضيح لزوم ترجيح تأكيد بر تأسيس در فرض تأخير مسنداليه از مسند بيان و شرحش باين استكه بگوئيم:

قضيّه [لم يقم انسان‌] سالبه مهمله‌اى است كه در آن سور اصلا وجود ندارد و اين سالبه مهمله در قوّه سالبه كليّه‌اى استكه اقتضايش نفى حكم از تمام افراد موضوع مى‌باشد مانند: [لا شئ من الانسان بقائم‌] (هيچيك از انسانها ايستاده نيستند).

و چون در محلّش مقرر و ثابت است كه قضيّه مهمله در قوّه قضيّه جزئيّه است و كلام مصنّف با اين گفته مخالفت دارد لاجرم مصنّف در عبارت بعدى به بيان و توضيح كلام اوّلش پرداخته و مى‌گويند اينكه گفتيم‌