و: يا براى تشكيك سامع از آن استفاده مى‌شود مانند: جائنى زيد او عمرو.

شارح گويد:

مقصود از [شك‌] ترديد متكلّم مى‌باشد و از [تشكيك‌] ايقاع و انداختن سامع را در شك و ترديد است.

و گاه باشد كه از حروف عاطفه بمنظور ابهام و مخفى نمودن امرى استفاده مى‌كنند مانند فرموده حقتعالى:

[ و انّا او ايّاكم لعلى هدى او فى ضلال مبين‌ ].

و گاه است كه از آن براى تخيير استفاده مى‌شود و زمانى بمنظور اباحه بكار مى‌رود مانند:

ليدخل الدّار زيد او عمرو (بايد داخل خانه شود يا زيد يا عمرو).

و فرق بين ايندو آنست كه در اباحه جمع بين معطوف و معطوف عليه جايز و ممكنست بخلاف تخيير كه جمع جايز نيست.

شرح فارسى:

توضيح‌

5- گاهى از ادات عاطفه باين منظور استفاده ميشود كه نشان دهند متكلّم خود در نحوه ثبوت حكم شك دارد مثل: جائنى زيد او عمرو.

6- و در بعضى اوقات حروف عاطفه را براى به شك انداختن سامع مى‌آورند اگرچه متكلّم خود يقين دارد مانند مثال مذكور.

7- برخى اوقات از حروف عاطفه بمنظور مخفى نگاهداشتن حكم از سامع استفاده مى‌كنند بدون اينكه قصد تشكيك در كار باشد چنانچه‌