responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 293

قرينه صارفه از اراده ظاهر كلام مى‌باشد چه آنكه در صورت منتفى بودن قرينه معناى متبادر فهم همان معناى حقيقى است.

و منظور از [ما مرّ] قول ابو النّجم يعنى [افناه قيل اللّه‌] مى‌باشد و مراد از [المذكور] مسنداليه استكه با مسند ذكر مى‌گردد.

و در ذيل [عقلا] مى‌گويد:

تقدير آن من جهة العقل مى‌باشد يعنى نسبت مسند به مسند اليه بطورى باشد كه هيچيك از محقّقين و مبطلّين ادّعا نكنند كه ممكن است قيام مسند به مسند اليه باشد زيرا عقل اگر خود بتنهائى قضاوت كند چنين قيامى را مستحيل و غير ممكن مى‌داند.

و سپس در دنبال [محبتك جاءت بى اليك‌] مى‌نويسد:

زيرا استحاله قيام مجئ به محبت امر ظاهر و روشنى است و در تعقيب [عادة] مى‌گويد:

تقدير [من جهة العادة] مى‌باشد و بعد بدنبال مثال [هزم الامير الجند] بيان مى‌كند كه: قيام انهزام لشگر به امير بتنهائى از نظر عادت و عرف مستحيل است اگرچه بحسب حكم عقل ممكن ميباشد.

لازم بتذكّر است كه مصنّف از اينجهت به قيام تعبير نمود كه شامل صدور فعل از فاعل همچون صدور ضرب و هزم شده و هم غير صدور را دربرگيرد مانند [قرب‌] و [بعد].

و در ذيل [و صدوره‌] مى‌گويد:

اينكلمه معطوفست بر [استحاله‌] بنابراين تقدير عبارت چنين است: و كصدور الكلام عن الموحّد فى مثل اشاب الصّغير و افنى الكبير الى آخر البيت چه آنكه در اين بيت نفس صدور كلام از موحّد قرينه است‌

نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 293
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست