اينكلمه خبر است براى [انّ‌] يعنى استدلال شده براينكه اسناد [ميّز] به [جذب ليالى‌] مجاز است و كلمه [بقوله‌] در عبارت مصنف متعلق است به [استدل‌] و ضمير مجرورى به [ابو النّجم‌] راجعست و ضمير در [عقيبه‌] به قول ابو النّجم كه گفته [ميّز عنه قنزعا عن قنزع‌] عائد است و ضمير در [افناه‌] يا به ابو النّجم و يا به مويهاى سر او عود ميكند و مراد از [قيل اللّه‌] امر و اراده حقتعالى مى‌باشد.

سپس در وجه استدلال به بيت بعدى مى‌گويد:

چه آنكه اين بيت دلالت دارد براينكه اعتقاد ابو النّجم آنستكه سپيد شدن مويها از ناحيه فعل حقتعالى مى‌باشد و او استكه ايجاد كرده و دوباره خلق را برمى‌گرداند، انشاء نموده و سپس فانى مى‌نمايد از اين‌رو اسناد [ميّز] به جذب ليالى بواسطه [تأوّل‌] مى‌باشد بنابر اينكه [ليالى‌] زمان يا سبب بوده و اسناد [ميّز] از قبيل اسناد فعل به سبب يا زمان باشد.

شرح فارسى:

توضيح‌

از امثله‌اى كه بلحاظ قرينه در آن بر اراده خلاف ظاهر مى‌توان آنرا بر مجاز حمل نمود ارجوزه‌اى است كه از ابو النّجم العجلى نقل شده كه درباره زوجه خود ام الخيار گفته است: