responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 179

با هم متغاير باشند مانند آنچه در بيت ذيل است:

بيمين تو چرخ داده يسار

بيسار تو مَلِك خورده يمين‌

شاهد در يمين و يسار است، زيرا يمين در مصراع اول بمعناى دست راست بوده و در مصراع دوّم بمعناى قسم است و نيز بيسار در مصراع اوّل بمعناى تمكّن و قدرت است و در مصراع دوّم بمعناى دست چپ مى‌باشد.

ترصيع: عبارتست از اينكه الفاظ را در وزن و حروف آخر با هم مساوى قرار دادن و نثر را مسجّع و نظم را مقفّى نمودن است و از آن به صنعت مطابقه نيز نام مى‌برند چنانچه در آيه [ انّ الابرار لفى نعيم و انّ الفجّار لفى جحيم‌ ] نعيم و جحيم از همين باب مى باشند يا در شعر ذيل:

اى منوّر بتو نجوم جمال‌

وى مقرّر بتو رسوم كمال‌

جمال و كمال از همين قبيل مى‌باشند.

و شرح هركدام از اين دو با اقسامشان در بخش بديع انشاء اللّه ذكر خواهد شد.

قوله: و نحوهما: مانند صنايع تفويف و تكرير و تشبيه و الغاء و تمثيل كه شرح مستوفاى هركدام در بخش بديع انشاء اللّه بيان مى‌شود.

قوله: و المراد انّه علم يعرف به الخ: اين عبارت طبق گفته دسوقى در حاشيه جواب از سؤال مقدّر است.

سؤال‌ از عبارت مصنّف استفاده مى‌شود كه مقصودش از معرفت بالفاظ

نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 179
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست