[براعت و استهلال‌]

2- تنبيه و تذكّر دادن اين مطلب كه از ميان نعم الهى نعمت بيان داراى فضيلت بسزائى مى‌باشد تا جائى كه مستقلا و جداگانه سزاوار است مورد صحبت قرار گيرد.

براعت و استهلال: براعت در لغت بمعناى تفوّق و برترى است و استهلال اوّلين آواز نوزاد را گويند و از نظر اصطلاح پاره‌اى از كلام را گويند كه در اوّل كتاب مؤلفين و مصنّفين به عنوان خطبه يا مقدمه ذكر كنند كه در عين اينكه معناى مقصود از آن حاصل است اشاره بمطالب كتاب نيز دارد چنانچه كلمه علّم اشاره است به اينكه در اين كتاب صحبت از علمى مى‌شود كه در بيان و منطق فصيح دخالت بسزائى دارد.

قوله: رعاية لبراعة الاستهلال: اين عبارت علّت است براى عطف علّم به [ما انعم‌] كه بنحو عطف خاص بر عام است.

قوله: تنبيها على فضيلة الخ: معطوفست به [رعاية الخ‌] بنابراين عبارت علّت دوم براى عطف مذكور مى‌باشد.

متن:

من البيان ما لم نعلم.

شرح عربى‌

من البيان بيان لقوله ما لم نعلم.

قدّم رعاية للسجع.

و البيان هو المنطق الفصيح المعرب عمّا فى الضّمير.

ترجمه‌

شارح در ذيل [من البيان ما لم نعلم‌] كه مصنف در متن آورده:

مى‌گويد: عبارت [من البيان‌] بيانست براى قولش كه گفته [ما لم نعلم‌].