responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 12

وجه آن اينست كه جمله اسميّه بر دوام و ثبات چون دلالت دارد و اين با مقام حمد خالق انسب است لاجرم مقتضى آن بود كه مصنّف بجاى جمله فعليّه، جمله اسميّه بياورد.

مؤلف گويد:

اما وجه آنكه اينجمله در اصل جمله فعليه بوده دو امر ميباشد:

الف: حمد مصدر است و مصادر دلالت دارند بر تعلّق احداث بر ذوات و غالبا براى بيان احداث منسوب بذوات از افعال استفاده مى‌كنند زيرا افعال كلماتى هستند كه دلالت دارند بر وقوع احداث در ازمنه مخصوص بواسطه ذوات.

ب: كلمه حمد چنانچه گفته شد در غالب استعمالات بنابر مفعول مطلق بودن منصوب استعمال مى‌شود و عاملش محذوف بوده كه اين مصدر بجاى آن قرار مى‌گيرد.

قوله: و تقديم الحمد باعتبار انّه اهمّ: يعنى تقديم لفظ حمد بر لفظ جلاله كه [اللّه‌] باشد باعتبار اينستكه حمد اهميت اعتبارى و عارضى دارد.

بنابراين ضمير در [انّه‌] به حمد راجع است.

قوله: نظرا الى كون المقام، مقام الحمد: اين عبارت علّت است براى اهم بودن عارضى و اعتبارى حمد بر لفظ جلاله.

قوله: فى تقديم الفعل فى قوله تعالى الخ: زمخشرى در تفسير كشّاف مى‌گويد:

قدّم الفعل لانّه اهمّ من اسم اللّه، لانّ المقام، مقام قراءة.

مؤلف گويد:

نام کتاب : توضيح المباني في شرح مختصر المعاني نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 12
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست