مقصود از لفظ مفيد، لفظى است كه معنائى را بفهماند كه پس از شنيدنش
سكوت برآن پسنديده باشد چنانچه شارح كافيه در شرح اينطور معنا نموده است.
و مقصود از « سكوت » سكوت متكلّم مىباشد بنابراين معناى عبارت چنين مىشود:
كلام عبارتست از لفظى كه متكلّم پس از القاء و اداء آن شايسته باشد
سكوت كرده و نيازى به ادامه آن نباشد.
و بعضى از ادباء گفتهاند:
مراد از آن، سكوت سامع است، لذا معناى عبارت اينطور مىباشد:
كلام عبارتست از لفظى كه پس از القاء متكلّم سكوت سامع برآن صحيح
باشد.
و برخى ديگر گفتهاند:
منظور از آن، سكوت هردو است و طبق آن معناى عبارت چنين مىگردد:
كلام عبارتست از لفظى كه پس از اداء متكلّم و بيانش شايسته باشد كه
هردو برآن سكوت نمايند.
و بهرتقدير فايده اين قيد يعنى قيد مفيد آن است كه بواسطهاش لفظى كه
مفيد نيست همچون:
ان قام از تعريف كلام خارج مىگردد.
قوله: مفهم معنى يحسن السّكوت عليه: كلمه « مفهم » بصيغه اسم فاعل و با تنوين
بوده و كلمه « معنى » مفعول آن
محسوب شده و جمله « يحسن السّكوت
عليه» صفت است براى « معنى » و ضمير در « عليه » به « معنى » عود مىكند.
قوله: كما قال فى شرح الكافية: يعنى مفيد
را مصنّف در شرح كافيه بهمين