به ديگر سخن از اينكه صريح آيات آينده، هدايت مقيّد را از پيامبر سلب مى كند، نه مطلق هدايت را، مى توان كيفيّت نفى اِسماع را نيز بدست آورد، و ما بايد نحوه دوّمى را، از اوّلى بدست بياوريم.

اينك توضيح مطلب:

قرآن در آياتى، اسماع و (هدايت) را از آن خدا مى داند و آن را در ذات خداوند منحصر مى كند مانند:

1. (إِنَّ اللّهَ يُسْمِعُ مَنْ يَشاء). (فاطر/22)

«خداوند سخن خود را به گوش هر كس بخواهد مى رساند».

2. (لَيْسَ عَلَيكَ هُداهُمْ وَلكنَّ اللّهَ يَهْدى مَنْ يَشاء...).(بقره/272)

«هدايت آنان بر تو نيست، ولى خداوند هركس را بخواهد هدايت مى كند».

3.(إِنَّكَ لاتَهْدى مَنْ أَحْبَبْتَ وَلكِنَ اللّهَ يَهْدِى مَنْ يَشاء...). (قصص/56)

«تو هر كس را بخواهى نمى توانى هدايت كنى، ولى خدا هركس را بخواهد هدايت مى كند».

4. (...وَ اللّهُ يَقُولُ الحَقّ وَهُوَ يَهْدى السَبيل) (احزاب/4)

«خدا حق را مى گويد و او به راه راست رهبرى مى نمايد».

در اين آيات كه در قرآن نظاير زيادى دارد، اسماع و هدايت از آن خود خدا دانسته شده و به ذات خود خداوند منحصر گرديده است.

ولى در آيات ديگر، بر خلاف اين آيات، اولياى الهى را هاديان حق و راهنمايان واقعى خوانده است، چنانكه مى فرمايد:

1.(...إِنْ تُسْمِعُ إِلاّ مَنْ يُؤْمِنُ ب آياتِنا...).(نمل/81 و روم/53)