نام کتاب : الصحيفة السجادية نویسنده : فیض الاسلام جلد : 1 صفحه : 128
دعاى
بيستم از دعاهاى امام عليه السّلام است در (درخواست توفيق براى) خوهاى ستوده
و كردارهاى
پسنديده (گفتهاند: اخلاق و خوها، نيك يا بد، طبيعى است و نميشود آنها را تغيير
داد، و محال است كه انسان از هسته خرما سيب بروياند، پس تكليف بتهذيب و پاكيزه
نمودن اخلاق امر بچيزى است كه بر آن توانائى نيست، و گفتهاند: اين سخن درست
نميباشد، زيرا ديده ميشود بسيارى از مردم خلقى را عادت خويش قرار ميدهند تا اينكه
ملكه و طبيعى ايشان ميگردد، پس اگر كسبى نبود اندرزها و سفارشها و وعده دادن و
ترسانيدن و امر و نهى و دعا كردن براى بدست آوردن آنها بى فائده بود، و روا نبود
كه گفته شود: چرا چنين كردى و چرا بجا نياوردى، و ديگر آنكه چگونه تغيير خلق در
انسان روا نباشد در صورتيكه در بعض چهارپايان انجام ميگيرد، چنانكه حيوان وحشى پس
از تربيت اهلى ميشود و حقّ آنست كه اين موضوع بنا بر اختلاف نظر است، زيرا آنكه
گفته: تغيير خلق محال است نفس قوّه را در نظر گرفته، پس محال است انسان از هسته
خرما سيب بروياند، و آنكه گفته: تغيير آن ممكن است آشكار نمودن و تباه ساختن آنچه
در قوّه است را در نظر گرفته، پس هسته خرما ممكن است تربيت شده نخل و درخت خرما
شود، و ممكن است بحال خود بماند تا تباه گردد، بنابر اين دعاء و توفيق خواستن از
خداى تعالى براى گرفتن خوهاى ستوده يعنى آشكار ساختن آنچه در قواى آنها است، و
براى نگرفتن خوهاى نكوهيده يعنى از بين بردن آنچه در قواى آنها است درست است)
نام کتاب : الصحيفة السجادية نویسنده : فیض الاسلام جلد : 1 صفحه : 128