نامه‌اى از على عليه السلام به معاويه‌

على (ع) به معاويه در نامه‌اى نوشت:

از بنده خدا على بن ابى طالب امير المؤمنين به معاويه. خداوند تبارك و تعالى كه ذو الجلال و الاكرام است، خلق را بيافريد و بهترين و گزيده‌ترين بندگان خويش را اختيار كرد.

«پروردگار تو هر چه را كه بخواهد مى‌آفريند و برمى‌گزيند ولى ايشان را توان اختيار نيست منزه است خدا و از هر چه برايش شريك مى‌سازيد برتر است [129].» فرمان صادر نمود و دين را بنياد نهاد و بر مبناى آن قسمت هر كس معين كرد. اوست كننده‌اش و آفريننده‌اش. اوست آفريدگار و اوست برگزيننده. اوست بنيانگذار دين و اوست تقسيم‌كننده و اوست كه هر چه خواهد كند. آفرينش از آن اوست و فرمان فرمان او. او راست اختيار و خواست و مشيّت و اراده و قدرت و ملك و سلطه. پيامبر خود را- كه اختيار كرده و برگزيده اوست- براى هدايت و اشاعه دين حق بفرستاد و كتاب خود بر او نازل كرد. كتابى كه بيان و شرح هر چيز از قوانين دينش در اوست و آن را براى قومى كه مى‌دانند بيان كرد و در آن احكام را كه انجامشان واجب است معين كرد و مراتب حلال و حرام براى هر كس آشكار ساخت. اى معاويه، اگر تو را از حجت آگاهى است آنها را بيان نماى. و مثلها زد كه جز عالمان درنيابند و من پاره‌اى از آنها را- اگر بدانى- از تو مى‌پرسم: به چهار چيز حجت بر مردم روى زمين تمام مى‌شود، بگوى- اى معاويه- كه آنها چيستند و براى كيستند؟

و بدان آنها حجت ما اهل بيت هستند بر كسى كه با ما مخالفت ورزد و با ما منازعه كند و از ما جدا شود و بر ما ستم روا دارد. فريادرس خداست. بر او توكل كردم. و توكل كنندگان بر او توكل كنند. همه تبليغ او تبليغ رسالت پروردگارش بود، آنچه را به آن فرمان داده است و در احكامى كه مقرر داشته و در آنچه انجامش را بر مردم واجب ساخته. خداى تعالى مى‌فرمايد:

«از خدا اطاعت كنيد و از رسول و اولو الامر خويش فرمان بريد [130]» اين آيه در حق ما اهل بيت است نه در حق شما. سپس از نزاع و تفرقه نهى كرد. و به تسليم و اتحاد فرمان داد. شما همان قومى هستيد كه به خدا و رسولش اقرار كرديد و بدان خستو شديد. خداوند شما را خبر داد كه محمد (ص) «پدر هيچ يك از مردانتان نبوده او رسول خدا و خاتم پيامبران است [131]» و نيز گويد: «اگر بميرد يا كشته شود شما به عقب بازگرديد [132]» و تو اى معاويه و يارانت به عقب بازگشتيد و مرتد شديد و عهدى را كه با خدا بسته بوديد شكستيد و بيعت گسستيد و اينها به خدا زيانى نرساند.

اى معاويه، آيا نمى‌دانى كه امامان از ما هستند و از شما نيستند. خداوند شما را خبر داد كه اولو الامر بايد استنباط كنندگان علم باشند و نيز خبر داد كه در همه امورى كه مورد اختلاف شما واقع مى‌شود به خدا و رسول او و اولو الامر كه حاملان علم هستند رجوع كنيد. پس هر كس به عهد خود با خدا وفا كند خدا را وفاكننده به عهد خود خواهد يافت. خداى تعالى مى‌فرمايد: