خدا ظلم بر بندگان و امّا آنچه نيست از براى خدا پس نيست خدا را شريكى پس گفت يهودى اشهد ان لا اله الّا اللَّه و اشهد انّ محمّدا رسول اللَّه و انّ عليّا ولىّ اللَّه و فرمود آن سرور كه آمد مردى نزد رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلم و گفت چيست سر علم گفت شناختن خداى تعالى چنانچه حق شناسائى اوست گفت چيست حق شناسائى او فرمود شناختن تو او را كه بيمثل و مانند است و بدانى او را كه خدائيست يگانه آفريننده با قدرت اوليست پيش از همه چيز و آخريست بعد از فناء همه چيز ظاهر است وجود او بدلائل و نهانست ذات او بحقيقت نيست همتا او را و نيست مثل او را پس اينست شناسائى خداوند حق شناسائى او (1) و فرمود پيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلم كه فاضل‌ترين شما از ايمان فاضلترين شما است از شناسائى خداوند (2) و پرسيدند از امير المؤمنين عليه السّلام كه بچه وجه شناختى پروردگار خود را فرمود بآنچه شناسانيد بمن نفس خود مرا و تشبيه نميشود بصورتى و قياس نميشود بآدميان نزديكست در حالى كه دور است دور است در حالى كه نزديكست فوق همه چيز است در حالى كه چيزى در تحت او نيست و در تحت همه چيز است و حال آنكه گفته نميشود كه چيزى بر فوق اوست پيش همه چيز است و گفته نميشود كه چيزى در عقب اوست عقب همه چيز است و گفته نميشود كه چيزى در پيش اوست داخل در همه چيز است نه مانند چيزى كه در چيزى باشد پاك و منزّه است خداوندى كه چنين است و نيست چنين خدائى غير او

فصل دوم در يگانگى خدا

(3) فرمود خداى تعالى در سوره بقره‌وَ إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِيمُ‌يعنى خداى شما معبوديست يگانه نيست هيچ معبودى مستحق عبادت مگر خداوندى كه اين صفت را دارد رحمان و رحيمست (4) مرويست از علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام از پدران خود از علىّ بن ابى طالب‌