نام کتاب : إيضاح الكفاية نویسنده : فاضل لنكرانى، محمد جلد : 1 صفحه : 425
فرق ديگر «طلب و اراده» با «انسان»
اين است كه انسان، داراى وجود انشائى نيست امّا «طلب و اراده» داراى وجود انشائى هستند-
يعنى انشاء طلب به صيغه افعل و امثال آن-
طلب و اراده داراى وجود ذهنى يكسانى هستند مثلا هنگامى
كه از شما سؤال مىكنند طلب و اراده چه معنائى دارد شما بعد از توجّه و التفات ذهنى
به آن دو لفظ، معناى آنها را بيان مىكنيد پس توجّه ذهنى، معناى وجود ذهنى مىباشد.
خلاصه اينكه همانطور كه وجود ذهنى «انسان و بشر»
متّحد است، وجود ذهنى طلب و اراده هم يكسان است.
نتيجه: امتيازى كه «طلب و اراده» نسبت به انسان دارد،
اين است كه مفهوم انسان داراى وجود انشائى نيست امّا طلب و اراده، قابليّت انشاء دارند.
جمعبندى: «طلب و اراده» از نظر مفهوم و وجودات «انشائى،
حقيقى و ذهنى» متّحد هستند منتها گاهى لفظ طلب و زمانى كلمه اراده را استعمال مىكنند.
امّا از نظر مقام انصراف، بين آنها اختلاف هست يعنى
به مجرّد شنيدن لفظ طلب، طلب انشائى در ذهن متصوّر مىشود امّا با استماع كلمه اراده،
اراده حقيقى به ذهن خطور مىكند و هيچ مانعى ندارد كه دو لفظ، يك حقيقت را معرّفى كنند
امّا از نظر مقام انصراف متفاوت باشند و همين اختلاف در انصراف، موجب شده كه اشاعره
بگويند طلب و اراده با يكديگر تغاير دارند.
تذكّر: الف: ما كه طلب و اراده را متّحد مىدانيم،
نمىگوئيم از نظر مقام انصراف هم به يك مطلب انصراف دارند.
ب: ما قائل به اتّحاد طلب انشائى با اراده حقيقى
نيستيم بلكه مىگوئيم طلب انشائى با طلب حقيقى دو مطلب و دو امر هستند و هيچكس نمىتواند
تفوّه كند كه طلب
نام کتاب : إيضاح الكفاية نویسنده : فاضل لنكرانى، محمد جلد : 1 صفحه : 425