فصل سوم (در محبّت)

قال اللّه سبحانه و تعالى:وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ‌[1].

محبّت ابتهاج باشد به حصول كمالى، يا تخيّل حصول كمال مظنون يا محقّق كه در مشعور به باشد.

و به وجهى ديگر: محبّت ميل نفس باشد بدانچه در شعور بدان لذّتى يا كمال‌[2] مقارن شعور باشد، و چون لذّت ادراك‌[3] ملايم است يعنى نيل كمال، پس محبت از لذت يا تخيّل لذت خالى نباشد.

و محبّت قابل شدّت و ضعف است، اوّل مراتب او ارادت است چه ارادت بى محبّت نباشد، و بعد از آن آنچه مقارن شوق باشد و با وصول تمام كه ارادت و شوق منتفى شود محبّت غالب‌تر شود.

و ما دام كه از مغايرت طالب و مطلوب اثرى باقى باشد محبت ثابت بود، و عشق محبّت مفرط باشد.

و باشد كه طالب و مطلوب متّحد باشند و به اعتبار متغاير، و

[1]بقره 165.

[2]ن و گ: كمالى.

[3]ن: ادراكى.