شكى نيست كه اتلاف مال ديگرى بدون اجازه و رضايت او تجاوز بر اوست و
تعبير و نام بردن خداوند متعال از گرفتن مثل در مثليات و قيمت در قيميات (كه عبارت
است از اينكه او ضامن است) به اعتدا به دليل هم شكل بودن اعتدا و اتلاف است.
خداوند متعال در قرآن كريم مىفرمايد:«وَ جَزٰاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُهٰا».[2]
همچنين، در شعر شاعر آمده است:
قالوا اقترح شيئا نجد لك طبخه قلت اطبخو لي جبة و قميصا[3]
بنابراين آيه به وضوح دلالت دارد بر اينكه كسى كه مال ديگرى را بدون
اجازه و رضايت او تلف كند، ضامن صاحب مال است.
شيخ طوسى در كتاب المبسوط گفته است كه اعمش از ابن وائل از عبد اللّه
بن مسعود از پيامبر (ص) روايت كرده است كه حضرت فرمودند: «حرمة مال المسلم كحرمة
دمه».[4]اين روايت
كه از طريق خاصه (شيعه) نيز روايت شده است بىترديد دلالت دارد بر
اينكه هر كس مالى را تلف كند ضامن آن خواهد بود و هيچ كس نمىتواند مال غير را
بدون اجازه مصرف كند.
همچنين، شيخ طوسى در كتاب المبسوط از عبد اللّه بن سائب از پدرش از
[1] بقره
[2] :194 «پس آن كس كه بر شما تجاوز كند بر او برابر آنچه بر شما تجاوز كردهاست تجاوز كنيد».
[2] شورى
[42] :40 «و كيفر بدى، بدى است مانند آن».
[3] «گفتند چيزى پيشنهاد كن تا آن را برايت بپزم گفتم براىمن جبّه و پيراهنى طبخ كنيد.»گويااين قوم راهزنان بودهاند كه شاعر را در اسارت داشتند و پيراهن و جبّه او را ربودهبودند.
[4] «حرمت مال مسلمانان مانند حرمت خون اوست.»