نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 679
بيننده را بهيجان آورند، بعبارت ديگر نمايش واقعه يا صحنهسازى براى
جلوه دادن حادثهى راست يا دروغى را محاكات ميگويند، بنابراين نمايشات بر دو قسم
است نمايشات تصويرى و فعلى و نمايشات لفظى و قولى، قسم دوم را كه نمايشات قولى
باشد شعر مينامند.
ماده شعريات
(1131)ماده شعر قضاياى تخييليه است كه از تأليف و تركيب آنها هيجان
و انفعالات نفسانى شدت مىيابد چه باوركردنى و راست يا باورنشدنى باشد.
در كتب منطق نامى از صورت شعر نبردهاند لكن مسلم است كه با هريك از
قياس و استقراء و تمثيل انفعالات نفسانى بوجود مىآيد.
(1132)قدماء منطقيين
داشتن وزن را در تعريف شعر معتبر نمىشمردند و فقط ميگفتند شعر كلامى است كه مفيد
تخيل باشد، و متاخران وزن را قيد شعر قرار داده و بر تخيل افزودهاند، و جمهور
مردم شعر را جز كلام با وزن و قافيه چيز ديگرى نميدانند، و بهرحال صدق مقدمات و
نظم و وزن شعرى موجب شدت تخييل و انفعال نفس ميباشد و تاثير بيشترى در تغيير حالات
نفسانى دارد، زيرا خود وزن داراى محاكات است و لذا گفتهاند نظم خوشوزن در روانى
شبيه به آب و در لطافت شبيه به هوا و در شكل شبيه به درهائى است كه در رشتهاى
تنظيم يافته باشد[1]
اقسام شعر
(1133)انفعالات نفسانى كه از شعر حاصل ميشود گوناگون