(يكى) در صورتى كه در حمليه حكم برفع مقدم و ديگرى آنكه حكم بوضع تالى شده باشد منتج نيست.

(785) رفع مقدم متصله منتج نيست زيرا مقدم لازم و تالى ملزوم آن است و لازم و ملزوم گاهى با يكديگر مساوى هستند. و گاهى لازم اعم از ملزوم است و رفع اعم مستلزم رفع اخص نمى‌باشد.

در جائيكه لازم و ملزوم با يكديگر مساوى باشند نيز رفع مقدم منتج نيست. زيرا قوانين منطقى و انتاج بايستى كلى باشد. و در يك مورد كه لازم اعم باشد براى عدم انتاج كافى ميباشد. باين جهت رفع لازم نه وجود ملزوم را ثابت ميكند و نه عدم آنرا.

(786) وضع تالى متصله نيز منتج نيست زيرا چنانكه گفته شد تالى ممكن است از مقدم اعم بوده باشد، و وجود اعم شامل موردى گردد كه اخص منتفى يا ثابت بوده باشد، باين جهت اثبات اعم نه موجب ثبوت اخص و نه موجب رفع آن ميگردد.

(787) (دوم) دو تركيب غيرمنتج ديگر مربوط بجائى است كه جزء اول قياس منفصله مانعة الجمع باشد باين بيان كه:

(788) هرگاه مقدمه اول منفصله مانعة الجمع باشد و در حمليه حكم برفع مقدم يا رفع تالى شده باشد تركيب غيرمنتج است، زيرا مانعة الجمع در جائى صادق است كه اجتماع مقدم با تالى ممتنع باشد.

ليكن ارتفاع هردو جايز بوده باشد و در اينصورت رفع يكى مستلزم رفع ديگرى نيست.