نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 509
مثال از شكل اول
هرگاه بهار باشد بارانها ريزان است. و هرگاه بارانها ريزان باشد
گلها شكفته است.
نتيجه: هرگاه بهار باشد گلها شكفته است.
(دوم) آنكه جزء مكرر.
جزء غيرتام يعنى از يك جزء مقدم و قسمتى از تالى مركّب باشد.
مثال
(صغرى): اگر چنين است كه بارندگى در زمستان و بهار موجب زيادتى آب
چشمهها و رودها ميباشد. در اينصورت سبزه و گياه فراوان خواهد روئيد.
(كبرى): اگر چنين است كه
هرگاه باران ببارد سبزه و گياه فراوان ميرويد. پس چرندگان فربه ميشوند.
(نتيجه): اگر در فصل
زمستان و بهار باران كافى ببارد چرندگان فربه خواهند گرديد.
(سوم) آنكه جزء مكرر
تمام يك مقدمه و جزئى از مقدمه ديگر باشد و نسبت به يكى تام و نسبت بديگرى غيرتام
باشد.
مثال
(صغرى): اگر چنين است كه هرگاه در فصل زمستان و بهار بارندگى بحد كافى
باشد. نهرها و چشمهها پرآب خواهد بود. در اينصورت در صحرا سبزهها و گلها خواهد
روئيد.
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 509