[شكل چهارم‌]

شرايط صحت شكل چهارم بحسب كم و كيف‌

(729) از دو قاعده گذشته معلوم شد كه شكل چهارم مردد بين دو قاعده مذكور است. و يكى از دو شرط را بايستى دارا باشد. يا بايستى هردو مقدمه‌اش موجبه. و صغرى نيز كلى باشد و يا بايستى دو مقدمه در كيف مختلف و نيز يكى از دو مقدمه‌اش كلى باشد.

اگر هيچيك از دو شرط مذكور را نداشته باشد از سه صورت خارج نيست:

(اول) يا هردو مقدمه‌اش موجبه. و صغرى جزئى خواهد بود.

و شرط كليت صغرى در آن نيست.

(دوم) يا هردو مقدمه‌اش سالبه. و صغرى جزئى خواهد بود. كه فاقد شرط اول و دوم است.

(سوم) و يا يكى موجبه و ديگرى سالبه و هردو جزئى ميباشند كه شرط دوم از حالت دوم را ندارد.