نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 494
(شرط اول) قضيهاى كه اكبر موضوع آن است بايستى كلى باشد.
(شرط دوم) دو مقدمه چنين
قياسى بايستى در كيف مختلف باشند اين قاعده نسبت بشكل دوم قطعى و مسلم است زيرا
اكبر موضوع كبراى شكل دوم است و محمول آن اوسط ميباشد.
در كبراى شكل چهارم نيز اوسط محمول و اكبر موضوع كبرى ميباشد.
(727)اين دو قاعده
در شكل اول و دوم و سوم كليت دارد. و شكل چهارم كه اوسط در صغرى موضوع و در كبرى
محمول مىباشد.
مردد است بين آنكه شرايط شق اول. يا دوم در آن رعايت گردد. و در
صورتيكه دو شرط اول رعايت شود علاوه بر اتحاد اصغر با اوسط اكبر نيز بايستى با
اوسط متحد باشد.
(728)در اول تقسيم
قياس به اشكال چهارگانه معلوم شد كه شكل چهارم از طبع دور است و انتاج آن غيرضرورى
و اثبات آن مشكل است، باين جهت بيشتر منطقيان بآن توجهى نداشته و از تعريف و توضيح
شرايط آن خوددارى كردهاند.
مصنف كتاب ما نيز بهمان اشكال سهگانه اول اكتفا نموده است و ما بطور
اختصار آنرا توضيح ميدهيم.
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 494