كبراى همه قياسها را بموجبه كليه ضروريه بازميگرداند. و سر اين مطلب و شروح لازم آن در شماره 387 الى 398 ذكر شد.

(724) بنا بمذهب اشراق هيچيك از اشكال جز يك ضرب ندارند و آنهم بشكل اول بازميگردد و بحث مختلطات اشكال نيز بدون فايده است زيرا مقدمات همه قياسها ضروريه است.

مصنف كتاب ما كه در كليه مطالب ذوق اشراقيرا پسنديده است در اينجا نيز بمسلك اشراقى مايل شده است.

دو قاعده اجمالى براى شروط كمى و كيفى در همه شكلها «قاعده اول»

(725) در هرقياسى كه اوسط موضوع مقدمه‌اش باشد رعايت دو شرط لازم است.

(شرط اول) مقدمه‌اى كه اوسط موضوع آن است بايستى كلى باشد.

(شرط دوم) اصغر بايستى با اوسط اتحاد داشته باشد.

اين قاعده شامل شكل اول و سوم بطور قطع ميشود و شامل شكل چهارم بطور ترديد ميباشد. زيرا اوسط موضوع كبراى اول و سوم هردو ميباشد. و كبراى اول بدون ترديد بايستى كلى باشد. در شكل سوم كلى بودن. بين صغرى و كبرى مردد است.

«قاعده دوم»

(726) در هرقياسى كه اوسط بر اكبر حمل شده باشد نيز رعايت دو شرط لازم است: