نميگردد تا بر آن حمل گرديده و موضوع قضيه واقع شود.

محمول هم نيست زيرا جزئى مشخص قابل اتحاد با چيزى نيست.

در صورتيكه هرگاه بخواهند برهان را بر چيزى اقامه كنند بايستى موضوع صغرى قرار گرفته و با محمول متحد گردد. يا اگر چيز ديگرى را بخواهند از آن ثابت نمايند بايستى قابل حمل باشد تا اوسط گردد.

نتيجه آنكه تا جهت اشتراك و كليت در چيزى ملاحظه نشود بهيچ‌وجه از آن نميتوان گفتگو كرده و محكوم بهيچ حكمى نخواهد بود.

(400) سلب نيز تا وقتى بدل به ايجاب نگردد. قضيه قطعى و ضرورى نميباشد و سلب ضرورى آنست كه بوسيله ايجاب بيان گرديده و تحت ايجاب قرار گرفته باشد. مثلا وقتى مى‌گوئيم انسان ممكن نيست نويسنده نباشد بايستى بگوئيم انسان البته ممكن است نويسنده گردد. يا بگوئيم نويسندگى بطور امكان براى انسان لازم است. در اين صورت قضيه قطعى و ضرورى ميگردد.

(401) سالبه را باين طريق ميتوان بموجبه تبديل نمود كه سلب را جزء محمول قرار دهند و بصورت موجبه معدولة المحمول درآورند.

(402) جزئيه را چنين مى‌توانيم بكليه بدل نمائيم كه براى آن بعضيكه موضوع قضيه و مورد حكم است حالت وصفى كه با آن بعض منطبق باشد بجوئيم و براى آن بعض، عنوان قرار داده و پيش خود چنين تصور نموده و قرارداد كنيم كه موضوع حكم همان عنوان است آنگاه بر آن حكم كلى صادر كنيم. مثلا وقتى مى‌خواهيم بگوئيم بعضى از مردم بيمار هستند بايد بگوئيم: هركسى آفتى به اعضاء درونى‌