لا بشرط باشد قضيه مهمله است. طبيعت لا بشرط آنستكه خود طبيعت بدون هيچگونه خصوصيت و تعين كه بآن پيوسته شده باشد بنظر آيد.

در مهمله موضوع حكم مقيد نيست كه ذهنى يا خارجى، شخص واحد يا كثير، عام يا خاص باشد، و در عين حال با همه اين امور سازش دارد.

از قضيه مهمله هيچ استفاده نميشود كه آيا حكم مربوط بهمه حالات ذهنى و خارجى واحد و كثير عام و خاص است يا به بعضى از اين حالات اختصاص دارد يا مربوط بيك حالت معينى از اين حالات است يا مربوط بخود طبيعت است بدون آنكه با هيچ حالتى قرين شده باشد و بهمين جهت ميگويند حكم در قضيه مهمله در نهايت ابهام است.

مثل «انسان زيان‌كار است» از اين قضيه استفاده نميشود كه زيان كارى مربوط بهمه يا بعضى در همه حالات يا در بعضى از حالات است.

(202) (دوم) قضيه طبيعيه: قضيه در صورتى طبيعيه ناميده ميشود كه موضوع آن طبيعت بشرط لا يعنى بشرط آنكه هيچ قيد خارجى بآن پيوسته نشده باشد ملاحظه گردد.

در قضيه طبيعيه حكم مربوط بذات و طبيعت موضوع است بشرط آنكه هيچگونه محمول عرضى و امور خارج از ذات با آن نباشد و حتى بايستى بقيد عارى بودن از وجود نيز مقيد باشد. در چنين حالتى خواه ناخواه طبيعت بتعين ذهنى مقيد خواهد بود زيرا طبيعت مجرده وجود خارجى ندارد و اگر وجود پيدا كند البته مخلوطه خواهد بود و در ذهن نيز طبيعت مجرده با نحوه‌اى از اعتبارات عقلى يافت ميشود و الا