responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : كسر أصنام الجاهلية نویسنده : الملا صدرا    جلد : 0  صفحه : 32

نقد صوفى نه همه صافى و بى‌غش باشد

 

اى بسا خرقه كه مستوجب آتش باشد [1]

 

عز الدّين محمود كاشانى (متوفّاى 735 ه. ق) با زبان نكوهش از متشبّهان به صوفيان سخن راند و آنها را اهل حقيقت نشناخت. [2]

اوحد الدّين مراغى (متوفاى 738 ه. ق) چنين گفت:

پيرشيّاد دانه پاشيده‌

 

گرد او چند ناتراشيده‌

 

ريش را شانه كرده پرّه زده‌

 

سركه بر روى نان و تره زده‌

 

پنج شش جا نشانده حلقه ذكر

 

سر خود را فروكشيده به فكر

 

تا كه مى‌آورد ز در خوانى؟

 

يا كه سازد برنج و بريانى؟ [3]

 

قابل ذكر است كه، أوّلا صدرا اين رساله را فقط در ردّ و قدح صوفيان نادان و بيدين ننوشته، بلكه از فقيهان رياكار و دنيا دوست و ناپارسا نيز خرده گرفته و مذمّتشان كرده است، كه البته اين هم تازگى ندارد و مخصوص صدرا و اين رساله نيست؛ ثانيا بهمان شدّت و حدّتى كه از تصوّف دروغين و صوفيان و پشمينه‌پوشان ظاهرساز و فريبكار و خانقاه‌نشينان دروغ‌پرداز به بدى و زشتى نام برده، عرفان راستين را ستوده و از صوفيان صادق و ديندار مدح و ستايش كرده است. از اينجاست كه گفته شده: «و امّا كتاب كسر أصنام الجاهليّة، نظر حكيم به متدلّسين و متشبّهين است به صوفيّه، متفقّه و حكما. و كتاب كسر أصنام الجاهليّة في كفر جماعة الصوفيّة افتراست، بل في مدح جماعة الصوفيّة الحقّة». [4]

ارزش ادبى: شكّى نيست كه ملّا صدرا، در زمينه‌هاى فلسفى، عرفانى و دينى، از


[1] ديوان، ص 135.

[2] مصباح الهداية و مفتاح الكفاية، ص 6.

[3] مثنوى جام جم، ص 642.

[4] طرائق الحقائق، ج 1، ص 182.

نام کتاب : كسر أصنام الجاهلية نویسنده : الملا صدرا    جلد : 0  صفحه : 32
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست