تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزيز خليفه اموى (99- 102 ق) استمرار داشت‌ [1] و در زمان خلافت خليفه دوم (13- 25 ق) اين سياست روشن‌تر شد و مقام خلافت عده‌اى از مواد شريعت را مانند حج تمتع و نكاح متعه و گفتن «حى على خير العمل» در اذان نماز ممنوع ساخت‌ [2] و نفوذ سه طلاق را داير كرد و نظاير آن‌ها. [3]

در خلافت وى بود كه بيت المال در ميان مردم با تفاوت تقسيم شد [4] كه بعداً در ميان مسلمانان اختلاف طبقاتى عجيب و صحنه‌هاى خونين دهشتناكى به وجود آورد و در زمان وى معاويه در شام با رسومات سلطنتى كسرى و قيصر حكومت مى‌كرد و خليفه او را كسراى عرب مى‌ناميد متعرض حالش نمى‌شد.

خليفه دوم به سال 23 هجرى قمرى به دست غلامى ايرانى كشته شد و طبق رأى اكثريت شوراى شش نفرى كه به دستور خليفه منعقد شد خليفه سوم زمام امور را به‌دست گرفت وى در عهد خلافت خود خويشاوندان اموى خود را به مردم مسلط ساخته در حجاز و عراق و مصر و ساير بلاد اسلامى زمام امور را به‌دست ايشان‌

[1] . تاريخ ابى‌الفداء، ج 1، ص 151 و غير آن‌

[2] . پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله در حجة الوداع عمل حج را براى حجاج كه از دور به مكه وارد شوند (طبق آيه‌ «فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ ...» به‌شكل مخصوص مقرر داشت و عمر در خلافت خود آن‌را ممنوع ساخت و هم‌چنين در زمان رسول خدا متعه (ازدواج موقت) دائر بود ولى عمر در ايام خلافت خود آن‌را قدغن كرد و براى متخلفين مقرر داشت كه سنگسار شوند. هم‌چنين در زمان رسول خدا در اذان نماز «حى على خير العمل»؛ مهيا باش براى بهترين اعمال كه نماز است، گفته مى‌شد ولى عمر گفت: اين كلمه مردم را از جهاد باز مى‌دارد و قدغن كرد. هم‌چنين در زمان رسول خدا به دستور آن حضرت دريك مجلس يك طلاق بيشتر انجام نمى‌گرفت ولى عمر اجازه داد كه در يك مجلس سه طلاق داده شود قضاياى نامبرده در كتب حديث و فقه و كلام سنى و شيعه مشهور است‌

[3] . تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 131؛ تاريخ ابى‌الفداء، ج 1، ص 160

[4] . اسد الغابة، ج 4، ص 386؛ الاصابه، ج 3