انجام داده مورد بازپرسى خصوصى قرار مى‌گيرد و پس از محاسبه اجمالى طبق نتيجه‌اى كه گرفته شد به يك زندگى شيرين و گوارا يا تلخ و ناگوار محكوم گرديده با همان زندگى در انتظار روز رستاخيز عمومى به سر مى‌برد [1].

حال انسان در زندگى برزخى بسيار شبيه است به حال كسى‌كه براى رسيدگى اعمالى كه از وى سرزده به يك سازمان قضائى احضار شود و مورد بازجويى و بازپرسى قرار گرفته به تنظيم و تكميل پرونده‌اش بپردازند آن‌گاه در انتظار محاكمه در بازداشت به سر برد.

روح انسان در برزخ، به صورتى كه در دنيا زندگى مى‌كرد، به سر مى‌برد اگر از نيكان است از سعادت و نعمت و جوار پاكان و مقربان درگاه خدا برخوردار مى‌شود و اگر از بدان است در نقمت و عذاب و مصاحبت شياطين و پيشوايان ضلال مى‌گذراند.

خداى متعال در وصف حال گروهى از اهل سعادت مى‌فرمايد:

«وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ* فَرِحِينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ* يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ» [2]

البته گمان مبر «اى پيغمبر» كسانى كه در راه خدا كشته شده‌اند، مرده‌اند بلكه زنده‌اند و پيش خداى خودشان «در مقام قرب» روزى داده مى‌شوند از آنچه خدا از فضل خود به ايشان داده شاد هستند و به كسانى از مؤمنين كه به دنبال ايشان مى‌باشند و هنوز به ايشان نرسيده‌اند مژده مى‌دهند كه هيچ‌گونه ترس و اندوهى برايشان نيست. مژده مى‌دهند با نعمت و فضل «وصف نشدنى» خدا و اين‌كه خدا مزد و پاداش مؤمنان را ضايع و تباه نمى‌كند.

[1] . همان‌

[2] . آل عمران، آيه 169