نام کتاب : شيعه در اسلام - ط جديد نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 1 صفحه : 137
مقتضاى اين آيات آناست كه
فرمان خدا در آفرينش اشياء تدريجى نيست و در تحت تسخير زمان و مكان نمىباشد پس
روح كه حقيقتى جز فرمان خداوند ندارد مادى نيست. و در وجود خود خاصيت ماديت را كه
تدريج و زمان و مكان است ندارد.
بحث در حقيقت روح از نظر
ديگر
كنجكاوى عقلى نيز نظريه
قرآن كريم را درباره روح تأييد مىكند. هر يك از ما افراد انسان از خود حقيقتى را
درك مىنمايد كه از آن «من» تعبير مىكند واين درك پيوسته درانسان موجود است. حتى
گاهى سرو دست و پا و ساير اعضا حتى همه بدن خود را فراموش مىكند ولى تا خود هست
خود «من» از درك او بيرون نمىرود اين «مشهود» چنانكه مشهود است قابل انقسام و
تجزى نيست و با اينكه بدن انسان پيوسته در تغيير و تبديل است و امكنه مختلف براى
خود اتخاذ مىكند و زمانهاى گوناگون بروى مىگذرد حقيقت نامبرده «من» ثابت است
ودر واقعيت خود تغيير و تبديل نمىپذيرد و روشن است كه اگر مادى بود خواص ماديت را
كه انقسام و تغيير زمان و مكان مىباشد مىپذيرفت.
آرى، بدن همه اين خواص را
مىپذيرد و به واسطه ارتباط و تعلق روحى اين خواص به روح نيز نسبت داده مىشود ولى
با كمترين توجهى براى انسان آفتابى مىشود كه اين دم و آن دم واينجاو آنجا و اين
شكل و آن شكل و اين سوى و آن سوى همه از خواص بدن مىباشد و روح از اين خواص منزه
است و هر يك از اين پيرايهها از راه بدن به وى مىرسد.
نظير اين بيان در خاصه درك
و شعور (علم) كه از خواص روح است جارى مىباشد و بديهى است كه اگر علم خاصه مادى
بود به تبع ماده انقسام تجزى و زمان و مكان را مىپذيرفت.
نام کتاب : شيعه در اسلام - ط جديد نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 1 صفحه : 137