وكل‌: (بر وزن فلس) واگذار كردن. همچنين وكول «وَكَلَ‌ اليه الامر وَكْلًا و وُكُولًا: فوّضه اليه» وكيل بمعنى موكول كسى است كه كار باو واگذار شده است.

تَوْكِيل‌: وكيل كردن «وَكَّلَهُ‌ تَوْكِيلًا: جعله وكيلا» اسم آن وكالة است‌ قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي‌ وُكِّلَ‌ بِكُمْ‌ سجده: 11. بگو: شما را ملك الموت ميميراند كه بر مرگ شما وكيل گرديده است- مرگ شما باو واگذار شده است.

تَوَكُّل‌: قبول وكالت. اعتماد.

راغب گويد: توكّل دو جور است گويند: «تَوَكَّلْتُ‌ لفلان» يعنى قبول وكالت از او كردم و «تَوَكَّلْتُ‌ عليه» يعنى باو اعتماد كردم- و اميدوار شدم- در مصباح المنير و غيره نيز هر دو معنى نقل شده است. طبرسى فرموده: توكّل بمعنى اظهار عجز و اعتماد بغير است و توكّل على اللّه واگذار كردن كار بخدا و اطمينان بتدبير اوست.

نتيجه اينكه: توكّل چون با «على» متعدى شود بمعنى اعتماد و تفويض امر باشد. عَلَيْهِ‌ تَوَكَّلْتُ‌ وَ عَلَيْهِ‌ فَلْيَتَوَكَّلِ‌ الْمُتَوَكِّلُونَ‌ يوسف: 67.

بر خدا اعتماد و تفويض امر كردم تفويض كنندگان كار خود را باو واگذارند وَ تَوَكَّلْ‌ عَلَى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ‌ شعراء: 217. كارهايت را بعزيز رحيم واگذار كن.

وَكِيل‌: كار ساز و مدبر آن از اسماء حسنى است. خدا وكيل است يعنى كار ساز است كار بندگان را تدبير ميكند. طبرسى فرموده: وكيل در صفات خدا بمعنى متولّى بتدبير خلق است‌ وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ‌ الْوَكِيلُ‌ آل عمران: 173. خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ فَاعْبُدُوهُ وَ هُوَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَكِيلٌ‌ انعام: 102. وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ- شَيْ‌ءٍ وَكِيلٌ‌ هود: 12. [در اينجا لازم است بدو مطلب توجّه كنيم:] 1- وكيل در صفات خدا اگر بمعناى مفعول باشد مراد آنست كه كارها چون از جانب خداست قهرا

قرشى بنايى، على اكبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1412ق.

قاموس قرآن ؛ ج‌7 ؛ ص241